Op de grens van Zwitserland en Italië ligt de Col du Grand-Saint-Bernard, één van de oudste en bekendste Alpenpassen. Een fantastisch wandelgebied. Je wandelt hier langs bergmeren, het ruige Mont Blancmassief en eeuwenoude paden waar Romeinen, pelgrims en zelfs Napoleon ooit overheen trokken. Een tocht van ruim 12 kilometer door dit landschap is een combinatie van natuur en geschiedenis, en een unieke kans om letterlijk van het ene land naar het andere te lopen. Ik ging hier wandelen en deel mijn ervaring en tips in dit artikel.
Inhoudsopgave
- De Col du Grand-Saint-Bernard, een historische Alpenpas
- De hike bij Les Cols du Grand-Saint-Bernard
- Startpunt: het hospice en Lac du Grand-Saint-Bernard
- De klim langs de cols
- Uitzichten en bergmeren
- Terugkeer naar het startpunt
- Mijn ervaring bij de Grand-Saint-Bernard
- Praktische tips voor de wandeling
- Wat neem je mee?
- Overnachten in de omgeving
De Col du Grand-Saint-Bernard, een historische Alpenpas
De Grand-Saint-Bernard ligt op 2469 meter hoogte en verbindt de vallei van de Rhône in Zwitserland met de Valle D’Aosta in Italië. Al duizenden jaren is deze bergpas een belangrijke verbinding tussen Noord- en Zuid-Europa. Romeinen gebruikten deze route als handelsweg, later volgden pelgrims op weg naar Rome en in 1800 trok Napoleon hier met zijn leger overheen om de Oostenrijkers in Lombardije te verdrijven. Bovenop de pashoogte werd in de 11e eeuw een hospice gesticht door monniken. Deze bood reizigers onderdak en veiligheid. Sint-Bernardhonden werden ingezet om de gestrande reizigers te redden in barre omstandigheden.
Vanaf de 17e eeuw begonnen de monniken zelf honden te fokken die sterk genoeg waren om in de sneeuw te werken en er tegelijk imposant uitzagen om rovers af te schrikken. Al snel bleken ze ook uitstekend geschikt om mensen te zoeken en uit te graven na lawines. Zo groeiden ze uit tot de reddingshonden van de Alpen en werden ze wereldwijd bekend als Sint-Bernardhonden. Het romantische beeld van de hond met een vaatje schnaps om de nek klopt weliswaar niet helemaal, maar het icoon leeft tot vandaag voort. Tegenwoordig worden de honden gefokt in Martigny. In de zomermaanden keren enkele honden terug naar het hospice en kun je ze daar ontmoeten of zelfs een wandeling met hen maken.
De hike bij Les Cols du Grand-Saint-Bernard
De wandeling rond de Col du Grand-Saint-Bernard is geen extreme tocht, maar wel een indrukwekkende. Je loopt in ongeveer 5 tot 6 uur een ronde waarbij je meerdere cols oversteekt en een aantal bergmeren passeert. De paden zijn goed gemarkeerd, maar het terrein kan rotsachtig zijn. Het mooiste aan deze hike is dat je continu tussen twee landen wandelt met spectaculaire uitzichten op de Mont Blanc en besneeuwde bergtoppen. Aan de ene kant kijk je uit over Zwitserland, aan de andere kant over Italië.
- Les Cols du Grand-Saint-Bernard
- Rondwandeling
- 12 kilometer
- 5 tot 6 uur
- Gemiddeld
Handig voor het wandelen
Startpunt: het hospice en Lac du Grand-Saint-Bernard
De meeste wandelaars starten bij het hospice. Mocht je de tijd hebben kun je een bezoek brengen aan dit hospice met een barokke kerk en schatkamer. Er is ook een klein museum over de lokale flora en fauna en de geschiedenis van dit gebied. Aan de Italiaanse zijde is een parkeerplaats onder het bronzen beeld van de heilige Bernard. Vanaf hier begint de route en loop je meteen over eeuwenoude paden die generaties reizigers voor je volgden. De grensmarkering herinnert je eraan dat je je letterlijk tussen twee landen bevindt. Je wandelt langs het bergmeer Lac du Grand-Saint-Bernard en passeert de Italiaans-Zwitserse grens.
De klim langs de cols
Vanaf het meer klim je geleidelijk omhoog richting de eerste pas, de Pas des Chevaux. Deze bereik je na ongeveer 1,5 tot 2 uur wandelen. Het pad voert langs grashellingen en rotsige stukken. Het hoogteverschil is niet extreem, maar je merkt duidelijk dat je je boven de 2000 meter bevindt. Onderweg kun je regelmatig even stoppen om te genieten van de uitzichten op het Alpenlandschap met zijn besneeuwde bergtoppen. Met wat geluk zie je alpenbloemen of steenbokken die zich tussen de rotsen ophouden.
Op 2714 meter hoogte kom je aan bij de Col de Chevaux. Hier volgt een korte afdaling, waarbij je op sommige stukken over losse rotsblokken loopt. Aan je rechterzijde zie je het bergmeer Grand Lé liggen. Daarna begint een tweede klim naar de Col de Bastillon, die op 2761 meter ligt. Voor dit stuk moet je rekenen op nog eens anderhalf uur wandelen.
Uitzichten en bergmeren
Eenmaal boven word je beloond met een panorama op de Grand Golliat, de Mont Dolent en de Mont Blanc. Bij helder weer kun je zelfs de Mont Vélan zien liggen. Voor je ligt het plateau Val Ferret met drie heldere bergmeren. Deze bergmeren zijn gelegen op een hoogte van 2500 meter en staan bekend als Lacs de Fenêtre. Dit fotogenieke decor is een ideale plek voor een korte pauze. Rondom de meren vind je verschillende uitzichtpunten waar je de omgeving rustig in je op kunt nemen. Avontuurlijke wandelaars nemen hier zelfs een frisse duik, al is het water ijskoud. Wees voorzichtig bij de afdaling van de Col de Bastillon, die vrij steil is. Maar houd wel je ogen open, wie weet zie je in de vallei enkele marmotten.
Terugkeer naar het startpunt
Nu volgt een laatste klim naar de Fenêtre de Ferret op een hoogte van 2698 meter. Kijk hier zeker nog één keer achterom voor een prachtig zicht op de Lacs de Fenêtre. Vanaf dit punt steek je opnieuw de grens over en begin je aan de afdaling richting Italië. Het is nog ongeveer een uurtje wandelen vanaf dit punt. De markering is hier wat minder duidelijk, omdat er meerdere kleine paadjes lopen, maar zolang je blijft afdalen kom je vanzelf goed uit. Wij zagen onderweg steenbokken grazen op de hellingen, een prachtig gezicht van dichtbij. Het vormt een mooie afsluiter van de tocht. Na in totaal zo’n 12 kilometer bereik je weer het standbeeld van Bernard en daarmee het eindpunt van deze wandeling.
Mijn ervaring bij de Grand-Saint-Bernard
Wandelen in de bergen blijft altijd iets speciaals. Ik kan altijd enorm genieten van de panorama’s en wat inspanning bij een beklimming. Gedurende de gehele wandeling wordt je getrakteerd op een fantastisch uitzicht op het Alpenmassief, maar het uitzicht op de Lacs de Fenêtre was voor mij misschien wel het hoogtepunt. Het is eigenlijk ook bijzonder om te bedenken dat deze route door het ruige landschap al eeuwenlang door reizigers wordt gebruikt. Van Romeinen tot Napoleon, allemaal zijn ze over dezelfde passen getrokken. Een unieke mix van natuur en geschiedenis. Ben je in de regio, dan mag je deze wandeling absoluut niet overslaan.
Praktische tips voor de wandeling
- Beste periode: juli t/m september. Buiten deze maanden ligt er vaak sneeuw en is de route moeilijk begaanbaar.
- Parkeren: kan bij het hospice of bij het standbeeld van Bernard aan de Italiaanse zijde.
- Weer: houd er rekening mee dat je op grote hoogte loopt. Het weer kan snel omslaan, dus neem altijd een regen- of windjack mee.
- Bezienswaardigheden: het museum en hospice zijn een bezoek waard. Hier leer je meer over de geschiedenis van de pas en de beroemde honden.
- Voorzieningen: onderweg zijn geen berghutten. Neem dus voldoende eten en drinken mee.
- Hoogteverschil: je overbrugt tijdens de wandeling ruim 1000 meter.
Wat neem je mee?
- Stevige wandelschoenen met profiel
- Winddichte jas of regenjas
- Zonnebrandcrème en zonnebril
- Voldoende water en snacks
- Wandelstokken (handig bij afdalingen)
- En natuurlijk je camera!
Overnachten in de omgeving
Je kunt overnachten in het hospice zelf, een bijzondere ervaring midden op de pas. Dit werd in de 11e eeuw gesticht door Sint-Bernard van Menthon en wordt nog altijd door kanunniken beheerd. Het is eenvoudig maar sfeervol, met slaapzalen en gedeelde kamers die deels hun historische uitstraling hebben behouden. Wie wat meer comfort wil, kan terecht in de Auberge de l’Hospice aan de overkant, met moderne kamers en eigen badkamers.
Een andere optie is Bourg-Saint-Pierre in Zwitserland, een klein bergdorp aan de voet van de pas. Aan de Italiaanse kant ligt Aosta, waar je meer keuze hebt uit hotels en appartementen. Zelf verbleef ik in Aosta. Vanuit hier kun je mooie wandelingen maken in zowel Italië, Zwitserland als Frankrijk. Zo wandelde ik ook in Chamonix naar Lac Blanc.
Ik ben niet op zoek naar de toeristische hotspots die iedereen kent. Liever ga ik op zoek naar de hidden gems. Ik neem graag de tijd om een stad of regio goed te ontdekken en duik graag even de natuur in. Ooit begonnen met het bouwen van een website waar ik schreef over mijn reizen. Zo is Reizen & Reistips ontstaan. In 2024 de ultieme beloning voor mijn werk gekregen met de Golden Pen Award!
Het onderhouden van Reizen & Reistips kost tijd en geld. Vinden jullie mijn verhalen leuk en willen blijven genieten van mijn reisavonturen? Dan kunnen jullie mij steunen door op deze site tours of accommodaties te boeken. Ook kunnen jullie mij een kleine gift sturen via Buy me a Coffee (of een biertje). Alvast bedankt!