Stedentrip Poznań: tips en bezienswaardigheden

Poznań lijkt op het eerste gezicht compact. De afstanden tussen de belangrijkste bezienswaardigheden zijn klein en je kunt veel te voet ontdekken. Toch merk je al snel dat de stad meer te bieden heeft dan alleen de Oude Markt en de Oude stad. Musea, street art, parken en zelfs natuurgebieden zoals het Malta-meer maken dat je tijd tekort komt als je alles wilt zien.

Met drie dagen heb je de ideale balans tussen bezienswaardigheden, musea en lekker rondwandelen. Zelf had ik slechts één volle dag en dat was eigenlijk te kort. Toch heb ik een goed beeld van de stad gekregen. Om je een idee te geven wat je kunt bekijken binnen één dag, heb ik hieronder mijn hoogtepunten op een rij gezet.

Kathedraaleiland, waar Polen is ontstaan

Het Kathedraaleiland (Ostrów Tumski) is de plek waar Polen zijn oorsprong vindt. In de tiende eeuw werd hier een versterkte nederzetting gebouwd en groeide Poznań uit tot het centrum van de eerste Poolse staat. Voor een korte periode was Poznań zelfs de hoofdstad. Het eiland heeft een rustige sfeer en laat goed zien hoe de stad zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld.

De belangrijkste bezienswaardigheid is de Sint Petrus en Pauluskathedraal (Archikatedra Poznańska), een van de oudste kerken van Polen. In de crypte zijn restanten te zien van vroegmiddeleeuwse funderingen en mogelijk de graven van de eerste Poolse heersers. Binnen vallen de gotische elementen en de hoogte van het interieur direct op.

Direct tegenover de kathedraal staat de Onze Lieve Vrouwekerk in Summo (Kościół NMP in Summo). De gotische baksteenkerk werd waarschijnlijk gebouwd op de plek waar rond 965 de eerste hofkapel van Mieszko I stond, gesticht door zijn vrouw Dobrawa. Binnen is een kleine expositie ingericht met de titel Here It All Began. Aan de hand van archeologische vondsten en informatiepanelen leer je meer over de vroegste geschiedenis van Poznań en de Poolse staat. Aan de buitenzijde van de kerk kun je een stenen zetel zien die lokaal bekendstaat als de Troon van de Koning. Of deze ooit daadwerkelijk werd gebruikt door heersers is niet bewezen, maar het is een leuke mythe.

Aan de rand van het eiland staat Brama Poznania, een modern museum dat op een visuele manier vertelt hoe deze plek uitgroeide tot het beginpunt van de Poolse staat. Je loopt door verschillende ruimtes met films, projecties en maquettes die de geschiedenis stapsgewijs uitleggen. Je kunt het museum zelfstandig bezoeken of gebruikmaken van een audioguide, die duidelijk en in meerdere talen (waaronder Engels) beschikbaar is. Brama Poznania is overzichtelijk opgezet zodat je snel een goed beeld krijgt van de rol die Ostrów Tumski door de eeuwen heen heeft gespeeld.

Oude Markt met de kleurrijke koopmanshuizen

De Oude Markt (Stary Rynek) is het centrum van de historische binnenstad en is een van de grootste marktpleinen van Polen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het plein bijna volledig verwoest. De kleurrijke koopmanshuizen die je nu ziet zijn grotendeels reconstructies, gebaseerd op historische tekeningen uit de zestiende eeuw. Het plein oogt daardoor historisch, maar met een frisse en verzorgde uitstraling.

Het opvallendste gebouw aan het plein is het raadhuis. In het raadhuis is het Historisch Museum van Poznań gevestigd. Vlak naast het raadhuis staat het oude Waaghuis, waar handelaren vroeger hun goederen lieten wegen. Aan het plein liggen ook het Legermuseum van Wielkopolska en het Museum voor Muziekinstrumenten.

Op de hoeken van het plein staan vier fonteinen met mythologische figuren: Hercules, Neptunus, Apollo en Proserpina. Rondom het plein vind je cafés, terrassen, kleine winkeltjes en restaurants. De Oude Markt mag je zeker niet overslaan tijdens je stedentrip naar Poznań.

In de avond wordt de Oude Markt misschien wel nog sfeervoller. De gevels worden verlicht en het plein krijgt een rustigere sfeer. Wanneer de dagjesmensen zijn vertrokken heb je meer ruimte om rond te lopen en foto’s te maken. Een avondwandeling over het plein is zeker de moeite waard. Neem eventueel een statief mee als je graag fotografeert, want juist in het donker kun je mooie shots maken van het raadhuis en de koopmanshuizen.

Stare Miasto, de oude stad

Poznań is een stad die je het beste te voet ontdekt. Rondom de Oude Markt ligt de compacte oude binnenstad (Stare Miasto). Je wandelt hier door smalle straatjes met kleurrijke gevels, kleine winkeltjes en onverwachte doorkijkjes. Ideaal om hier zonder een plan doorheen te slenteren en je te laten verrassen. De belangrijkste kerk in dit gebied is de Fara-basiliek (Bazylika Kolegiacka), met een indrukwekkend barok interieur. Net achter de kerk ligt Plac Kolegiacki, een autovrij plein dat recent is vernieuwd. In de bestrating zijn contouren van oude funderingen zichtbaar, een verwijzing naar de geschiedenis van deze plek.

The Watcher en street-art

Poznań heeft een opvallende street-art cultuur. In rustige zijstraten, parkeergarages en op hoge gevels vind je kleurrijke muurschilderingen en kleine sculpturen. Veel werken zijn gemaakt in opdracht van lokale festivals en geven de stad een creatieve uitstraling. Het loont om tijdens een wandeling goed om je heen te kijken en af en toe een zijstraat in te lopen.

Een terugkerend figuurtje is The Watcher, gemaakt door de lokale kunstenaar Noriaki. Het eenvoudige karakter duikt overal in de stad op, soms groot op een muur en soms subtiel boven een deurpost. Op de Plac Bernardyński staat zelfs een standbeeld van hem. Voor veel bezoekers is het leuk om te zien hoeveel varianten je onderweg kunt spotten. Als je The Watcher eenmaal hebt gezien, zal je het overal terug gaan zien.

Croissant Museum

De St Martin croissant is een lokale specialiteit uit Poznań en wordt traditioneel gegeten op 11 november tijdens Sint Maarten. Het gebak heeft een karakteristieke vorm met een vulling van witte maanzaad, noten, rozijnen en amandel. Het recept ontstond in de negentiende eeuw en is uitgegroeid tot een belangrijk onderdeel van de regionale eetcultuur. Tegenwoordig heeft de croissant zelfs een beschermde status.

In het Croissant Museum leer je op een luchtige manier hoe deze lekkernij wordt gemaakt. Het is geen standaard museum, maar een interactieve show waarbij humor centraal staat. Bezoekers worden uitgenodigd om mee te helpen bij het vormen en vullen van het deeg. Natuurlijk worden ze onderdeel van de humoristische show. Aan het einde krijg je de gelegenheid om een stukje van de croissant te proeven. Het museum ligt vlak bij de Oude Markt en is daardoor eenvoudig op te nemen in een wandeling door het centrum.

Enigma Cipher Centre

Het Enigma Cipher Centre is een museum over de Poolse wiskundigen die vóór de Tweede Wereldoorlog een grote doorbraak bereikten in het ontcijferen van de Enigma-code. Namen die vaak onterecht worden vergeten zijn Marian Rejewski, Jerzy Różycki en Henryk Zygalski.

De tentoonstelling legt uit hoe de Enigma werkte en hoe de code uiteindelijk werd gekraakt. Dat gebeurt met interactieve schermen en korte, duidelijke presentaties. Je kunt zelf versleutelde berichten proberen op te lossen. Ik heb een aantal opdrachten geprobeerd, maar ik kwam er eerlijk gezegd niet heel ver mee. Het museum is compact en overzichtelijk en laat goed zien hoe belangrijk het Poolse aandeel in de cryptografie was. Je kunt het met een audio guide bezoeken.

Zamek Cesarski (Imperial Castle)

Het Zamek Cesarski (ook wel Imperial Castle genoemd) werd begin twintigste eeuw gebouwd in opdracht van keizer Wilhelm II. Het diende als residentie van de Duitse keizer en valt op door de massieve gevel en toren. Hoewel het gebouw relatief jong is vergeleken met andere kastelen in Polen, speelde het een belangrijke rol in de geschiedenis van de stad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het interieur aangepast voor gebruik door de Duitse bezetters.

Tegenwoordig doet het kasteel dienst als cultureel centrum met tentoonstellingen, filmzalen en evenementen. Je kunt de binnenplaats en enkele zalen bezoeken en regelmatig vinden er tijdelijke exposities plaats. Het museum ligt direct naast het Enigma Cipher Centre en kun je dus eenvoudig combineren. En ook hier kun je weer met een audio guide door het museum wandelen.

Stary Browar

Stary Browar is een oude brouwerij die is omgebouwd tot een modern winkelcentrum. Je ziet nog steeds industriële details, maar dan gecombineerd met strak design. Binnen zitten zowel bekende merken als lokale winkels en cafés. Het gebouw heeft veel open ruimtes en af en toe kunstinstallaties, waardoor het anders aanvoelt dan een standaard winkelcentrum. Ook als je niet wilt shoppen is het leuk om even doorheen te lopen. In de zomer kun je buiten op het plein zitten.

Wie meerdere bezienswaardigheden wil bezoeken, kan gebruikmaken van de Poznań City Card. Met deze toeristenkaart krijg je gratis toegang of korting bij diverse musea in de stad. Er zijn varianten voor 24, 48 en 72 uur en je kiest zelf of je het openbaar vervoer erbij wilt. Met de versie inclusief vervoer reis je gratis met bus en tram in Poznań en kun je gemakkelijk naar plekken buiten het centrum. De kaart werkt contactloos en is eenvoudig te gebruiken tijdens je bezoek. Je koopt de Poznań City Card bij toeristeninformatiepunten, op het station en via de officiële website. De kaart is vooral interessant als je meerdere musea wilt combineren en niet alles te voet wilt doen.

Poznań heeft een gevarieerde eetcultuur met zowel traditionele Poolse gerechten als moderne keukens. Denk aan pierogi, eend of żurek (traditionele zure soep, vaak geserveerd in een broodbol). Voor een diner is Strona een leuke optie. Dit restaurant is gevestigd in een voormalige bibliotheek en heeft een kaart die is ingericht op het delen van gerechten waardoor je verschillende smaken kunt proeven. Voor lunch is Ratuszova aan de Oude Markt een aanrader. Op de kaart staan regionale en Poolse gerechten.

Wie, net als ik, een groot liefhebber van bier is kan terecht bij Brovaria. Dit restaurant en brouwerij aan de Oude Markt serveert eigen gebrouwen bieren en heeft een kaart die uitgebreider is dan je bij een brouwerij zou verwachten. Een proefplankje met de verschillende biertjes mag natuurlijk niet ontbreken. In de avond kun je richting de straten met cafés en bars gaan. Voor cocktails en een rustige sfeer is Thonet een fijne keuze. Craftbeer vind je bij Piwnna Stopa met meerdere bieren op de tap en een brede selectie op blik, waaronder veel Poolse speciaalbiertjes.

Ik verbleef in Don Prestige Residence. Dit hotel is centraal gelegen accommodatie op ongeveer tien minuten lopen van de Oude Markt. De kamer was eenvoudig ingericht maar ruim en schoon. Voor een stedentrip is dat meer dan voldoende. In de ochtend is er een ontbijtbuffet met een prima selectie, al zijn de zitplaatsen beperkt waardoor het soms even wachten kan zijn.

Door de ligging kun je vrijwel alle bezienswaardigheden te voet bereiken en hoef je het openbaar vervoer zelden te gebruiken. Voor reizigers die vooral de stad willen verkennen en op zoek zijn naar een comfortabel basispunt met rustige kamers is dit een goede middenklasse optie. Als je wat meer tijd hebt in Poznań kan een hotel direct aan de Oude Markt ook een prettig alternatief zijn om in de avond niet ver te hoeven lopen.

Poznań is een van de oudste steden van Polen en speelt al sinds de tiende eeuw een belangrijke rol in de Poolse geschiedenis. De stad ontstond op het eiland Ostrów Tumski waar de eerste heersers zich vestigden. Deze periode wordt gezien als het begin van de Poolse staat. In de eeuwen daarna groeide Poznań uit tot een belangrijk centrum voor handel en bestuur. Een tijdlang was het zelfs de hoofdstad van Polen voordat deze functie naar Krakau verschoof.

Het historische centrum was vroeger ommuurd en delen hiervan zijn nog altijd zichtbaar in de huidige stadsstructuur. Vandaag de dag is Poznań de vijfde stad van Polen wanneer je kijkt naar economische invloed en een van de grootste universiteitssteden van het land. Door de vele studenten heeft de stad een jonge en creatieve uitstraling. Toerisme richt zich vooral op de Oude Markt, musea, street art en de combinatie van moderne architectuur met historische gebouwen waardoor de stad geschikt is voor een korte stedentrip.

Poznań ligt in het westen van Polen, ongeveer halverwege tussen Berlijn en Warschau. Door deze centrale ligging is de stad goed bereikbaar met de trein en vormt het een logische tussenstop voor reizigers die Europa doorkruisen. Ook met het vliegtuig is Poznań bereikbaar dankzij de nabijgelegen luchthaven Poznań Ławica, waar meerdere Europese maatschappijen op vliegen. Het historische centrum is compact waardoor je veel bezienswaardigheden eenvoudig te voet kunt bekijken. Daardoor leent de stad zich goed voor een kort bezoek of een weekendtrip waarin je de belangrijkste hoogtepunten kunt meepakken.

Hoeveel dagen heb je nodig voor Poznań?
Voor de belangrijkste bezienswaardigheden heb je één tot twee dagen nodig. Met twee dagen heb je meer tijd voor musea, street-art en het Malta-meer. Wil je ook de omgeving rondom de stad ontdekken, dan raad ik 3 dagen aan.

Is Poznań met het vliegtuig bereikbaar?
Ja, via luchthaven Poznań Ławica. Vanaf de luchthaven reis je met bus of taxi in ongeveer twintig minuten naar het centrum.

Kun je met de trein naar Poznań reizen?
Ja. Vanuit Berlijn rijden directe treinen richting Poznań. De reistijd is ongeveer drie uur en het station ligt vlak bij het centrum.

Wat is de belangrijkste bezienswaardigheid?
De Oude Markt is het bekendste plein van de stad, met kleurrijke koopmanshuizen en het renaissancestadhuis. Ostrów Tumski is het historische hart waar Polen ontstond.

Wat is typisch voor Poznań?
De St Martin croissant is een lokaal gebak met een vulling van witte maanzaad, noten, amandel en rozijnen. Deze wordt traditioneel gegeten op 11 november.

Ik bezocht Poznań met de trein. Via de verbinding van Amsterdam naar Berlijn reis je comfortabel richting Duitsland en stap je over op de trein naar Poznań. Deze route werkt goed en de overstap is eenvoudig. In Polen zelf reisde ik ook verder met de trein en bezocht ik de steden Łódź, Toruń en Bydgoszcz. Het openbaar vervoer is betaalbaar en de afstanden tussen de steden zijn overzichtelijk waardoor deze route goed te combineren is tijdens een korte reis. Wie graag meerdere steden wil zien kan met dezelfde verbinding een compacte stedentrip plannen waarbij je verschillende aspecten van Polen leert kennen.

Disclaimer: Mijn stedentrip Poznań is tot stand gekomen in samenwerking met de Poolse Organisatie voor Toerisme en Visit Poznań. Alles wat je in dit artikel leest is mijn persoonlijke mening/ervaring.