Lubelskie regio, verrassende bestemming in het oosten van Polen

Toegegeven, ik had nog nooit van de Lubelskie regio gehoord en moest ook op Google Maps kijken waar deze regio gelegen is. De Lubelskie regio ligt in het oosten van Polen tegen de grens van Wit-Rusland en Oekraïne. Hier vind je een mengelmoes van Poolse, Russische, katholieke, orthodoxe en joodse invloeden. Hoewel de Lubelskie regio de op twee na grootste regio van Polen is, behoort het ook tot de dunst bevolkte regio van het land. Voldoende ruimte om rustig te genieten van kleurrijke steden, te genieten van het gevarieerde landschap en leuke activiteiten te doen.

Lublin

De grootste en meest bekende stad van het oosten van Polen is de stad Lublin. Er wonen meer dan 340.000 inwoners in Lublin, waaronder veel studenten. Met maar liefst 12 universiteiten mag Lublin dan ook met recht een studentenstad worden genoemd. Maar Lublin heeft ook een rijk verleden. Ooit lag deze stad in het centrum van Polen toen dit het grootste rijk van Europa was. De stad is redelijk ongeschonden uit de Tweede Wereldoorlog gekomen, waardoor je nog de historie kunt voelen in deze levendige stad. Hoewel er een rechtstreekse vlucht mogelijk is van Eindhoven naar Lublin hebben de toeristen deze stad nog niet gevonden. En dat is eigenlijk best zonde.

Lublin is de grootste en meest bekende stad van de regio Lubelskie. De stad heeft een rijk verleden is vanuit Eindhoven per vliegtuig rechtstreeks bereikbaar.

Het historische centrum van Lublin wordt omschreven als het mooiste van Polen. Hoewel het de Tweede Wereldoorlog vrijwel ongeschonden is doorgekomen, raakte het gedurende het communistische periode in verval. Dankzij de recente renovaties heeft het historische centrum zijn oude glorie weer teruggekregen. Het oude centrum is toegankelijk via twee stadspoorten. Binnen de poorten wandel je over de geplaveide straatjes langs gezellige pleinen en kleurrijke koopmanshuizen uit de Renaissance periode. Bewonder de vele prachtige beschilderde gevels van de woningen en dwaal door de straten. Let ook op het beeld van een man met een aap op een koord. ‘The Magician van Lublin’ is een monument om de in Lublin geboren Nobelprijswinnaar Isaac Bashevis Singer te vereeuwigen. In het historische centrum vind je talloze winkeltjes, cafés en restaurants. Ik kan me voorstellen dat het hier een levendige bedoeling is zodra we Covid-19 weer ver achter ons hebben.

Ik maak kennis met de Joodse keuken in het Mandragora restaurant. Hier proef ik onder meer gevulde ganzenpijp, een delicatesse uit Israel en ‘Salt Beef’ een joodse versie van de cornedbeef. De Joodse gemeenschap speelde lange tijd een belangrijke rol in Lublin. In de 16e eeuw kende de stad een grote en actieve Joodse gemeenschap, maar gedurende de Tweede Wereldoorlog kwamen de meeste Joodse inwoners om in de nabijgelegen Majdanek en Auschwitz. Tegenwoordig is het voormalige concentratie- en vernietigingskamp Majdanek een gedenkplaats en museum. Hier kun je barakken, gaskamers en het crematorium bezoeken. Net buiten de Grodzka-poort staat ‘The Eternal Lamp’. Dit is één van de laatste lampen van voor de oorlog die tegenwoordig dag en nacht brandt ter herinnering aan de omgekomen bewoners van de stad tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ook het Lublin kasteel ligt niet ver van de Grodzka-poort. Van het kasteel is helaas niet veel over, slechts de toren en kapel zijn nog in originele staat. Tegenwoordig dient het complex als museum met verschillende tentoonstellingen. Aanrader is overigens om de Holy Trinity Chapel te bezoeken. Zodra je de kapel binnen komt zie je talloze fresco’s die uit de 15e eeuw stammen. Dit zijn de best bewaarde Russisch orthodoxe wandschilderingen van Polen. In de kapel kijk je echt je ogen uit.

Tip voor een overnachting in Lublin: Hotel Wieniawski of bekijk overige hotels in Lublin

Zamość

Zamość is een unieke stad met een hele bijzonder geschiedenis. De gehele stad werd tussen 1587 en 1605 opgebouwd door Jan Zamoyski. Hij was een rijke edelman die een eigen stad liet bouwen. Zijn idee was dat dit dé ideale stad moest worden naar Italiaanse theorieën. Palmanova werd als voorbeeld gezien voor de stadsplanning en Zamoyski nam de architect Bernardo Morando in dienst om zijn plannen te realiseren. Het historische centrum van Zamość is een volmaakt voorbeeld van een renaissancestad uit de 16e eeuw, dus behoorlijk overdadig. Om zijn stad te bevolken, haalde Zamoyski kooplieden van allerlei nationaliteiten hierheen en legde een grote religieuze tolerantie aan de dag om mensen aan te moedigen hier te komen wonen. Zo woonden hier onder meer Roethenen, Turken, Armeniërs en Joden. Ook schonk Zamoyski de stad een universiteit.

Jan Zamoyski liet Zamość bouwen als ‘dé ideale stad’ naar Italiaanse theorieën.

Dankzij de strategische ligging van Zamość groeide de stad uit tot een belangrijke handelsstad. Daardoor werd de stad ook regelmatig aangevallen. Zamoyski liet daarom een stadsmuur bouwen inclusief kazematten. Grote delen van de verdedigingslinie zijn in de loop der eeuwen vernietigd, maar delen zijn weer nagebouwd. De inwoners van Zamość zijn ontzettend trots op Jan Zamoyski. Hij ligt begraven in de Kathedraal van de Verrijzenis van Tomas de Apostel. Tegenover deze kathedraal staat het Kamoyski Paleis, waar Zamoyski ooit woonde. Tegenwoordig is dit gebouw zijn glans verloren maar zie je voor het pand nog een enorm monument van Zamoyski zittend op een paard.

Het historische centrum van Zamość telt drie pleinen. De Grote Markt is de mooiste. Men zegt zelfs dat dit het mooiste plein van Europa is. Het plein is precies 100 meter bij 100 meter. Het plein wordt omringd met kleurrijke huizen, overdekte galerijen en restaurants en café’s. Opvallend is ook het prachtige Stadhuis dat tussen 1591 en 1600 is gebouwd. De Grote Markt is regelmatig het toneel voor theatervoorstellingen en concerten. Wat een geluk dat wij aanwezig zijn wanneer het oudste symfonieorkest van Polen een concert weggeeft.

In totaal telt Zamość 120 historische gebouwen. Sinds 1992 staat de stad ook nog eens op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Reden genoeg om de stad eens te bezoeken toch?

Tip voor een overnachting in Zamość: Hotel77 of bekijk overige hotels in Zamość

Kazimierz Dolny

Kazimierz Dolny wordt gezien als één van de mooiste kleine steden van Polen. Kunstenaars en toeristen komen graag hierheen vanwege de combinatie van de omliggende natuur en prachtige architectuur. Tijdens de 16e en 17e eeuw kende de stad een grote welvaart dankzij de handel in granen langs en over de rivier Wisła. In deze periode werd de stad verbouwd in een Renaissance Stijl met prachtige kerken, koopmanshuizen en graanschuren. Nadat de handel afnam, heeft de stad zijn charme weten te behouden. Ondanks dat het een toeristische trekpleister is voor de lokale bevolking, is een bezoek aan Kazimierz Dolny echt aan te raden. Doe dit overigens niet in de weekenden, wanneer het echt heel druk kan zijn.

Vanaf de Heuvel van de Drie Kruizen heb je het mooiste uitzicht over de stad en de Wisła. De kruizen zijn een herinnering aan de tijd dat er een cholera uitbraak was in de 17e eeuw. Niet ver van dit uitzichtpunt staan de restanten van het kasteel. Hoewel deze al in de 16e eeuw werd vernietigd, is het de moeite waard om hier een kijkje te nemen.

Het compacte centrum werd tijdens de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk vernield, maar werd weer fraai opgebouwd. Je kunt hier twee kerken bezoeken, waaronder de St. Johannes de Doper en St. Bartholomew. Deze kerk is in Renaissance Stijl opgebouwd en heeft de oudste orgel van Polen. Aan het plein staan twee bijzondere koopmanshuizen van Przybyłów. De façades van deze huizen zijn versierd met Bijbelse figuren en verhalen.

Er schuilt een legende achter de haan, het symbool van Kazimierz Dolny.

De haan is het symbool van Kazimierz Dolny. Volgens de legende zou de duivel zich hebben verschanst in de stad en elke dag een haan te eten. De laatst overgebleven haan wilde niet opgegeten worden en verstopte zich. De duivel verliet zijn schuilplaats om de haan te zoeken. In de tussentijd gingen de monniken de schuilplaats van de duivel besprenkelen met wijwater. Toen de duivel terugkwam, kon hij de geur van het wijwater niet verdragen en vluchtte weg uit de stad. Sindsdien wordt er in Kazimierz Dolny de beroemde broodhanen gebakken die tegenwoordig op elke hoek van de straat worden verkocht.

Wandelen door het Poleski National Park

Het Poleski National Park ligt op slecht enkele tientallen kilometers van Lublin. Dit nationale park is nog niet zo oud, het werd pas in 1990 opgericht. Het gebied bestaat voornamelijk uit meren en moerassen. In het gebied komen zo’n 200 verschillende vogels voor. Één van deze vogelsoorten in de kraanvogel, die in het wapen van het park wordt afgebeeld. Wanneer ze op doortrek zijn, kun je hier zo’n 3000 exemplaren vinden. Het grootste dier dat in dit gebied leeft is de eland. Verder leven hier zo’n 13 verschillende reptielensoorten en de vijverschildpad die met uitsterven bedreigd wordt.

Trek je wandelschoenen aan wanneer je het park wilt verkennen. Er zijn verschillende trails uitgestippeld, waarvan de Czahary Trail de bekendste is. Deze trail is gratis, voor alle overige dien je een klein bedrag te betalen.

Met de fiets door het Roztoczański National Park

Het tweede nationaal park van de Lubelskie regio is het Roztoczański National Park. Dit gebied wordt voornamelijk bedekt met bossen en velden. De lokale bevolking komt graag hierheen om de drukte van de steden te ontvluchten en te genieten van de natuur. Er zijn natuurlijke paden aangelegd en er is een netwerk aan gemarkeerde fietsroutes. Om zo veel mogelijk van het park te zien, stappen we vanuit Zwierzyniec op de fiets. We gaan op zoek naar de Konikpaarden, die tevens het symbool van het park zijn. Konik betekent letterlijk vertaalt ‘paardje’. Met een schofthoogte van zo’n 1,40 meter hebben ze eerder wat weg van een pony, maar deze paarden zijn extreem sterk. Ze kunnen strenge winters aan en houden de vegetatie van de natuur kort. Naast de paarden leven er vele reptielsoorten en zo’n 190 verschillende vogelsoorten.

Kajakken op de Bug rivier

De Bug rivier ontspringt in Oekraïne en vormt een natuurlijke grens tussen Polen en Oekraïne en Polen en Wit-Rusland. Rondom het water komen veel beschermde dieren- en plantensoorten voor en kunnen natuurlijke rivier processen ongehinderd plaatsvinden. Dit is mede te danken aan het feit dat de rivier lange tijd deel uitmaakte van het IJzeren Gordijn. Een leuke manier om het landschap rondom het water te ontdekken is per kajak.

Het is mogelijk om enkele dagen te kajakken over de Bug rivier. De totale lengte van deze rivier bedraaigt immers 772 kilometer. Wij kajakken zo’n 2,5 uur over het water met aan onze rechterzijde Wit-Rusland. Aangezien dit land niet tot de Europese Unie behoort, mogen we niet aanmeren aan onze rechterzijde. Vanaf het water kunnen we wel genieten van de natuur om ons heen. Met een klein beetje fantasie waan ik me op het Tortuguero kanaal in Costa Rica. Het enige wat ontbreekt zijn de geluiden van de brulapen in de bomen.

Met de kajak varen we in alle rust langs de Pools / Wit-Russische grens en de grens van de Europese Unie.

Lublin Open Air Museum

Wie geïnteresseerd is in de architectuur van de Lubelskie regio door de eeuwen heen, moet zeker een bezoek brengen aan het Lublin Open Air Museum. In het grootste openluchtmuseum van Polen kun je je echt even in een andere eeuw wanen. De meeste huizen en bouwwerken die je hier ziet zijn in originele staat hierheen gebracht. Hier krijg je een idee hoe vroeger de rijkere mensen hebben gewoond, maar ook de armere boeren. Mede dankzij verhalen en het interieur krijg je een goed beeld hoe het dagelijkse leven door de eeuwen eruit moet hebben gezien. In totaal zijn er meer dan 50 gebouwen, waaronder ook twee kerken, een molen en een taverne waar je nog kunt eten en drinken.

Het Orthodoxe klooster van St. Onuphrius

In het plaatsje Jabłeczna, nabij de Bug rivier, staat het orthodoxe klooster St. Onuphrius. Dit klooster werd in de 15e eeuw gesticht en is hiermee één van de oudste plekken van de orthodoxie in Polen. De St. Onuphrius is het enige orthodoxe klooster van Polen. Gedurende de Eerste en Tweede Wereldoorlog werd het klooster ernstig beschadigd en werd het klooster door de monniken verlaten. Nadat ze terugkeerden, werd het klooster gerenoveerd en kreeg het geleidelijk zijn belang terug. Tegenwoordig wordt het klooster bewoond door zo’n 5 monniken die geheel zelfvoorzienend zijn. Bijzonder zijn de fraaie fresco’s en de gouden versieringen die je overal ziet.

Het voormalige vernietigingskamp Sobibór

De roerige geschiedenis is het best te voelen in het voormalige vernietigingskamp van Sobibór. Nazi-Duitsland gebruikte het kamp van april 1942 tot november 1943. Het enige doel was dat de gevangenen na aankomst in Sobibór zo snel mogelijk werden gedood. De meeste mensen die er aankwamen stierven diezelfde dag nog. Mensen die de eerste schifting overleefden werkten in het Sonderkommando of in nabijgelegen werkkampen. Voort hen wachtte de dood uiteindelijk ook. Meer dan 170.000 mensen werden naar Sobibór gedeporteerd en de meesten werden hier vermoord.

Op 14 oktober 1943 kwamen de gevangenen in opstand waarbij een groep van 300 a 400 mensen probeerden te vluchten. De meesten werden tijdens de vluchtpoging doodgeschoten of gedood door de mijnen die om het kamp lagen. Nog geen 50 mensen hebben de opstand weten te overleven. Na de opstand besloten de Duitsers om het kamp te sluiten en te slopen.

Van het kamp is tegenwoordig weinig over. Er staat een museum op de plek waar kamp 1 stond. Indrukwekkend is het Gedenklaan naar de gaskamers, waar stenen met namen en boodschappen zijn geplaatst. Rondom de voormalige gaskamers ligt de symbolische ‘asheuvel’. Hierop liggen duizenden stenen, die in de Joodse cultuur het symbool zijn voor graven.

Uroczysko Zaborek Guesthouse

In het plaatsje Zaborek vind je misschien wel de meest unieke accommodatie van de regio. Het Uroczysko Zaborek Guesthouse is een complex van meer dan 70 hectare met oude traditionele gebouwen die tegenwoordig dienst doen als accommodaties. Je kunt hier bijvoorbeeld overnachten in een pastorie, windmolen of traditionele woningen. Net als bij het Lublin Open Air Museum komen de gebouwen uit de omgeving. Ze zijn afgebroken, hierheen verplaatst en weer opgebouwd. Het Guesthouse biedt plaats aan 110 gasten en iedere kamer heeft een eigen stijl en karakter.

Samen met de eigenaar maken we een rondje over het complex. Met alle gebouwen waan je je in een soort openluchtmuseum. Na de rondleiding worden we verwend met een heerlijk diner van lokale producten. Als bierliefhebber proef ik daarnaast de biertjes die speciaal worden gebrouwen voor het guesthouse.

Spreekt de Lubelskie regio jouw ook aan? Kijk hier naar de verschillende hotels in Lubelskie die je  kunt boeken tijdens je verblijf in het oosten van polen.

Disclaimer: Mijn trip naar de Lubelskie regio is tot stand gekomen in samenwerking met de Poolse Organisatie voor Toerisme. Alles wat je in dit artikel leest is mijn persoonlijke mening/ervaring.