Stedentrip Münster: tips & bezienswaardigheden

Münster ligt in het westen van Duitsland, vlak over de grens bij Enschede. Dankzij die gunstige ligging is het een populaire bestemming voor een weekendje weg. De stad heeft een lange geschiedenis die je op veel plekken nog kunt terugzien. Zo speelde Münster een belangrijke rol in de religieuze en politieke ontwikkelingen van Europa.

In de middeleeuwen groeide Münster uit tot een machtige bisschopsstad. Veel van de historische gebouwen in het centrum herinneren nog aan die tijd. Een van de belangrijkste momenten uit de Europese geschiedenis vond hier plaats in 1648, toen de Vrede van Münster werd ondertekend. Daarmee kwam er een einde aan de Dertigjarige Oorlog én werd de onafhankelijkheid van Nederland officieel erkend.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van de stad verwoest. Na de oorlog is veel opnieuw opgebouwd in historische stijl, waardoor je nu weer door een sfeervolle Altstadt kunt wandelen. Münster is tegenwoordig vooral bekend als studentenstad, met veel groen, een levendige cultuur en een compact centrum vol bezienswaardigheden.

Münster is een stad met verrassend veel bezienswaardigheden. Van historische kerken en gezellige markten tot kastelen, musea en groene stadsparken: er is genoeg te beleven. Dankzij de korte afstanden kun je in korte tijd veel zien. Hieronder deel ik mijn tips voor een geslaagde stedentrip.

Ontdek de leukste wijken van Münster

Münster heeft een sfeervolle binnenstad en enkele wijken die zeker de moeite waard zijn om te verkennen. Vooral de Altstadt, het Kreuzviertel en het Kuhviertel springen eruit.

De Altstadt vormt het historische hart van de stad. Hier wandel je langs de indrukwekkende Prinzipalmarkt met haar arcades, het gotische stadhuis en karakteristieke gevels. Tussen de kerken, musea en winkelstraten vind je ook gezellige pleinen en sfeervolle cafés. Dit is de plek waar je het rijke verleden van Münster het beste ervaart.

Ten noorden van het centrum ligt het Kreuzviertel, een rustige wijk met veel groen en kleurrijke huizen. Vooral in het voorjaar is de Schulstraße een geliefde plek door de bloeiende kersenbomen. Maar ook zonder bloesem is dit een aangename buurt voor een wandeling, met hier en daar een leuke koffiezaak.

Aan de rand van de Altstadt ligt het Kuhviertel, een wijk met een levendige en authentieke sfeer. In de smalle straatjes met vakwerkhuizen vind je traditionele kroegen, kleine winkels en ambachtelijke brouwerijen. Ideaal om even te ontsnappen aan de drukte van het centrum en het lokale leven te proeven.

Bijzondere kerken in Münster

Münster telt meerdere indrukwekkende kerken, maar drie daarvan springen er echt uit: de St. Lamberti Kirche, de St. Paulus Dom en de Liebfrauen-Überwasserkirche.

De St. Lamberti Kirche ligt aan het einde van de Prinzipalmarkt en stamt uit de 13e en 14e eeuw. Kijk goed naar de toren: daar hangen drie ijzeren kooien waarin in de 16e eeuw de lichamen van opstandige wederdopers werden tentoongesteld. Binnenin is de kerk deels herbouwd na de oorlog, maar nog altijd een bezoek waard. ’s Avonds kun je op vaste tijden luisteren naar de torenwachter die op haar hoorn blaast. Het is een traditie in Münster die eeuwen teruggaat.

De St. Paulus Dom ligt iets verderop en is een van de belangrijkste bouwwerken van Noordrijn-Westfalen. De kathedraal dateert uit 1225 en is vooral bekend om de astronomische klok. Op woensdag en zaterdag wordt op het plein ervoor een gezellige markt gehouden met lokale producten. Hier scoor je voor een paar euro een bord eten waar je de rest van de dag op vooruit kunt.

De Liebfrauen-Überwasserkirche ligt aan de overzijde van het riviertje de Aa. Deze gotische kerk uit de 11e eeuw heeft sinds 1704 geen torenspits meer. Een orkaan blies die eraf, en die werd nooit meer herbouwd. Tijdens het nationaalsocialisme speelde deze kerk een rol als verzetslocatie. Na zware oorlogsschade is het gebouw gerestaureerd en doet het vandaag dienst als parochiekerk.

De Heilig-Kreuz-Kirche werd aan het eind van de 19e eeuw gebouwd in neogotische stijl en is een van de grootste katholieke kerken van de stad. Met haar hoge spits en kleurrijke glas-in-loodramen vormt deze kerk een opvallend onderdeel van het stadsbeeld. Ook de barokke Clemenskirche, ontworpen door Johann Conrad Schlaun, is het vermelden waard. Deze kerk uit de vroege 18e eeuw heeft een indrukwekkend interieur en een fraaie koepel, en wordt gezien als een van de mooiste barokkerken van Westfalen.

Het historische stadhuis van Münster

Aan de Prinzipalmarkt staat een van de meest markante gebouwen van Münster: het historische stadhuis. Dit gotische bouwwerk behoort tot de bekendste bezienswaardigheden van de stad en is van grote historische waarde. In 1648 werd hier de Vrede van Westfalen ondertekend, waarmee een einde kwam aan de Dertigjarige Oorlog. Ook de onafhankelijkheid van Nederland en Spanje werd er officieel erkend.

Bezoekers kunnen in het stadhuis ook de Friedenssaal (Vredeszaal) bewonderen. Hier werd op 15 mei 1648 de vrede gesloten tussen Spanje en de Nederlanden, waarmee een einde kwam aan de Tachtigjarige Oorlog. De zaal is indrukwekkend met houten lambriseringen, rijk versierd met houtsnijwerk. Aan de muren hangen portretten van de diplomaten die betrokken waren bij het vredesproces.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het stadhuis grotendeels verwoest. Na de oorlog werd het zorgvuldig herbouwd in oorspronkelijke stijl, inclusief de sierlijke gevel en hoge ramen. Tegenwoordig geldt het als een van de mooiste gotische gebouwen van Duitsland. Je kunt het stadhuis van binnen bekijken tijdens een rondleiding of gewoon bewonderen tijdens een wandeling over de Prinzipalmarkt.

Erbdrostenhof

Midden in het centrum van Münster ligt de Erbdrostenhof, een indrukwekkend barokpaleis uit 1757. Het werd gebouwd voor Adolf Heidenreich Freiherr von Droste zu Vischering, een invloedrijke edelman uit Münster. Het paleis is ontworpen door Johann Conrad Schlaun, die ook verantwoordelijk was voor onder meer het Schloss Münster.

Tegenwoordig wordt het gebouw beheerd door de Landschaftsverband Westfalen-Lippe en herbergt het een bijzondere collectie historische toetsinstrumenten. Het paleis is helaas niet volledig toegankelijk voor bezoekers. Wel kun je het fraaie binnenhof en het foyer bekijken van maandag tot en met donderdag tussen 08:30 en 16:30 uur. Alleen al de buitenkant is de moeite waard, zeker als je geïnteresseerd bent in barokarchitectuur.

Wandel door de Botanische tuin van het Schloss Münster

Het Schloss Münster werd gebouwd tussen 1767 en 1787 en diende als prinsbisschoppelijke residentie. Het is een voorbeeld van Noord-Duitse barok en werd na de Tweede Wereldoorlog herbouwd. Vandaag de dag is het gebouw in gebruik als hoofdgebouw van de universiteit van Münster.

Achter het kasteel ligt een rustige botanische tuin, een fijne plek om even aan de drukte van de stad te ontsnappen. De tuin is gratis toegankelijk en vooral in het voorjaar is het er prachtig als bloemen en planten in bloei staan. Tussen de oude bomen en serres kun je ontspannen wandelen en even genieten van het groen midden in de stad.

Winkelen in Münster

Münster is een fijne stad om te winkelen. In het historische centrum vind je een mix van grote winkelketens, boetiekjes en speciaalzaken. De Prinzipalmarkt is het kloppende hart van de stad: onder de sfeervolle arcadenhuizen zitten chique winkels, modezaken en juweliers. Ook als je niks koopt is het een mooie plek om te slenteren.

Voor de wat meer gangbare winkels kun je terecht in de Ludgeristraße en de Salzstraße, waar je onder andere vestigingen vindt van Zara, H&M, Kaufhof en andere bekende namen. Wil je wat bijzonders? Dan zijn er in de zijstraatjes en rondom de Dom ook kleine boetiekjes en delicatessenzaken te vinden.

In en rond het centrum zijn bovendien meerdere winkelcentra, waaronder de Münster Arkaden. Handig als het regent of als je op zoek bent naar meerdere winkels onder één dak.

Theater Münster en de gevel van de Romberger Hof

Theater Münster is niet zomaar een theatergebouw. Het was het eerste stadstheater in Duitsland dat na de Tweede Wereldoorlog volledig nieuw werd gebouwd. De stad koos er bewust voor om geen reconstructie te maken van het oude theater, maar een eigentijds ontwerp te realiseren.

Opmerkelijk is dat op de verdieping van het gebouw een stuk van de gevel van de Romberger Hof is verwerkt. Dit historische pand werd in 1947 opgeblazen, maar de gevel bleef behouden als herinnering aan het verleden.

Vandaag de dag kun je hier terecht voor toneelstukken, opera’s, dans en concerten. Ook zonder een voorstelling te bezoeken is het gebouw de moeite waard, zeker als je geïnteresseerd bent in architectuur en stadsontwikkeling.

Huur een fiets en ontdek Münster

Münster wordt niet voor niets de fietshoofdstad van Duitsland genoemd. Inwoners bezitten hier gemiddeld meer dan één fiets per persoon en overal in de stad zie je fietsers voorbijrijden. Er zijn zelfs ondergrondse fietsenstallingen, iets wat je zelden in Duitsland ziet.

Met meer dan 4500 kilometer aan bewegwijzerde fietspaden is Münster perfect om per fiets te verkennen. Veel bezienswaardigheden liggen op korte afstand van elkaar, waardoor je makkelijk je eigen route kunt uitstippelen. Op meerdere locaties in het centrum kun je fietsen huren. Een ideale manier om de stad én de omgeving op een ontspannen manier te ontdekken.

Wandel of fiets over de Promenade

Rond het oude centrum van Münster loopt een autovrije groene ring van 4,5 kilometer: de Promenade. Ooit stonden hier de stadsmuren, maar in de 18e eeuw werden die gesloopt en vervangen door een dubbele rij lindebomen. Vandaag is het een populaire route om te wandelen, fietsen of te skaten.

De Promenade is een rustige en groene plek op een steenworp afstand van het centrum. Tussen de Schlossplatz en de Aasee wordt vijf keer per jaar een grote rommelmarkt georganiseerd, wat dit deel van de route extra levendig maakt.

Ontdek de stadsmuur en restanten van het oude Münster

Münster was ooit volledig ommuurd en kende meerdere torens, poorten en verdedigingswerken. Hoewel de stadsmuren in de 18e eeuw grotendeels zijn gesloopt, zijn op diverse plekken nog restanten zichtbaar.

De Buddenturm is het meest opvallende overblijfsel van de oude stadsverdediging. Deze ronde witte toren met zijn rode spitsdak staat aan de noordwestzijde van het centrum en is het oudste nog bewaarde deel van de stadsmuur. Na de afbraak van de ommuring kreeg de toren allerlei functies, van gevangenis tot watertoren. Tegenwoordig is het een markant herkenningspunt in de stad.

Aan de Buddenstraße, vlak bij de Überwasserkirche, is ook nog een stuk van de oorspronkelijke muur te zien. En bij de Zwinger, een voormalig bastion, kun je nog duidelijk zien hoe de stad vroeger verdedigd werd. Later werd dit bouwwerk gebruikt als gevangenis en tijdens het nationaalsocialisme zelfs als executieplek. Tegenwoordig doet het dienst als herdenkingsruimte.

Samen met de Promenade, die het historische tracé van de stadsmuren volgt, geven deze plekken een goed beeld van het middeleeuwse Münster

De Kiepenkerl van Münster

In de historische binnenstad van Münster staat een opvallend bronzen beeld: de Kiepenkerl. Deze bijna twee meter hoge statue stelt een traditionele rondreizende handelsman voor, herkenbaar aan zijn blauwe kiel, wandelstok en een grote mand (de ‘Kiepe’) op zijn rug.

Het beeld staat symbool voor de oude handelsroutes en marktcultuur van de regio. Hoewel de originele versie de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog overleefde, werd het later alsnog verwoest door een Amerikaanse tank. In 1953 werd het beeld opnieuw geplaatst en sindsdien is het een geliefd herkenningspunt in de stad.

Geniet van de rust aan de Aasee

Op loopafstand van het centrum ligt de Aasee, een langgerekt meer dat geliefd is bij zowel inwoners als bezoekers. Rondom het water strekt zich een parkachtig landschap uit met wandelpaden, fietsroutes en grasvelden. Onderweg kom je sculpturen tegen uit het Skulptur Projekte-programma.

Langs de oever liggen enkele cafés met terras en je kunt er waterfietsen of roeiboten huren. Ook joggers en studenten maken veel gebruik van het gebied. De Aasee vormt zo een mooie overgang tussen het centrum en plekken als het LWL Museum für Naturkunde of de Allwetterzoo.

Musea in Münster

In Münster vind je een brede selectie aan musea, van kunst en cultuurgeschiedenis tot natuurwetenschappen en religieus erfgoed:

• Bibelmuseum Münster – Uniek museum van de universiteit met manuscripten en vertalingen van het Nieuwe Testament. Gratis toegang, van dinsdag tot zondag geopend
• LWL-Museum für Kunst und Kulturgeschichte – Het regionale kunstmuseum met een collectie vanaf de middeleeuwen tot de moderne tijd. Ook werken van Picasso en moderne exposities zijn hier te zien
• Kunstmuseum Pablo Picasso Münster – Gefocust op grafische werken van Picasso en tijdgenoten, gevestigd in de historische binnenstad
• Kunsthaus Kannen – Gespecialiseerd in Art Brut en outsider art, buiten de grote toeristenstroom bekend maar zeer interessant voor kunstliefhebbers
• LWL-Museum für Naturkunde – Naturalis-achtig museum met indrukwekkende fossielen, een planetarium en displays over biologie en geologie
• Mühlenhof-Freilichtmuseum – Openluchtmuseum met circa 30 historische gebouwen over het plattelandsleven van vroeger. Gratis toegang
• Stadtmuseum Münster – Stadshistorisch museum in de Salzstraße, met exposities over Münster vanaf de middeleeuwen tot de moderne tijd
• Westfälisches Pferdemuseum – Gevestigd in de Allwetterzoo. Gratis toegankelijk voor bezoekers van de dierentuin en gericht op de geschiedenis van het paard in Westfalen

Breng een bezoek aan Haus Rüschhaus

Ten westen van Münster ligt het Haus Rüschhaus, een fraai laat-barok landhuis dat ooit werd bewoond door de Duitse dichteres Annette von Droste-Hülshoff. Tussen 1826 en 1846 schreef zij hier een groot deel van haar werk. Het huis is tegenwoordig ingericht als museum en enkel te bezoeken met een gids.

Tijdens een rondleiding leer je meer over haar leven, haar literaire werk en de geschiedenis van het huis. Het interieur is deels bewaard gebleven en laat goed zien hoe de adellijke elite in die tijd leefde. De omliggende tuin is vrij toegankelijk en een mooie plek om even rond te wandelen. Haus Rüschhaus is goed bereikbaar per fiets en dus een ideaal uitstapje voor wie ook de omgeving van Münster wil verkennen.

Wandel rondom Burg Hülshoff

Ten noordwesten van Münster ligt Burg Hülshoff, de geboorteplaats van dichteres Annette von Droste-Hülshoff. Het gebouw werd voltooid in 1545 en wordt omringd door een gracht en twee verdedigingstorens. Binnen kun je het museum bezoeken dat is gewijd aan haar leven en aan het adellijke bestaan in het Münsterland.

Ook als je het museum overslaat, is een bezoek de moeite waard. De groene omgeving nodigt uit tot een rustige wandeling door het park, met zicht op het landhuis en het water. Burg Hülshoff ligt niet ver van Haus Rüschhaus, dus beide locaties zijn goed te combineren tijdens een fietstocht.

In Münster kun je prima terecht voor lekker eten en drinken. Begin de dag met een ontbijt bij Café Celona’s, een populair café op een centrale locatie. Er is keuze uit een ontbijtbuffet of losse gerechten zoals yoghurt met granola, croissants of vers fruit. Ook later op de dag is het een fijne plek voor een goede kop koffie.

Liefhebbers van zoet kunnen terecht bij Aux Macarons, een knusse zaak in Parijse sfeer met pastelkleurige taarten, gebakjes en natuurlijk macarons. De koffie is hier van goede kwaliteit en het interieur stijlvol ingericht.

Voor de lunch is studentenkroeg Cavete een leuke optie. Aan de Kreuzstraße staat hier de bekende Grüne Nudeln op het menu, een flink bord groene noedels waar Münster om bekendstaat. Het gerecht is ruim voldoende en populair onder studenten.

Voor het diner is Pinkus Müller een aanrader. Deze historische brouwerij is de laatste altbierbrouwerij van Münster en brouwt biologisch bier. In het restaurant staan eenvoudige maar smaakvolle streekgerechten op het menu, zoals Flammkuchen, Duitse worst met zuurkool of een goedgevulde broodplank. Reserveren is aanbevolen.

Wie nog trek heeft in een lokaal gebrouwen biertje kan daarna door naar Finne Brauerei, een moderne craftbierbrouwerij met een gezellige sfeer. Bestel een proefplankje en neem plaats aan de lange tafels tussen de locals. Een fijne plek om de dag af te sluiten.

Wie Münster in de aanloop naar kerst bezoekt, mag de sfeervolle kerstmarkten niet overslaan. Verspreid over de binnenstad vind je vijf verschillende kerstmarkten met in totaal meer dan 300 stands. Denk aan feestelijk versierde kraampjes met Glühwein, handgemaakte kerstdecoraties, warme snacks en live muziek.

De grootste en bekendste markt ligt bij het historische Rathaus. Hier drink je een warme Glühwein, eet je een belegde Brezel of proef je een verse Baumstriezel terwijl je langs de kraampjes slentert. Ook rondom de St. Lamberti Kirche hangt een gezellige sfeer, met blauwe stands en de grootste kerstboom van de stad.

Een aanrader is de jongere Gievelhüüskesmarkt bij de Überwasserkirche. Hier vind je onder andere Flammkuchen, kastanjes en gebakken champignons. Bij de Aegidii kerstmarkt bewonder je een grote kerstpiramide en levensgrote Räuchermänner. Ieder half uur klinkt er een klokkenspel.

De kerstmarkt is geliefd bij bezoekers uit binnen- en buitenland. Vooral ’s avonds, als de lichtjes branden en de Altstadt sfeervol is verlicht, komt de stad volledig tot leven. Tip: probeer zeker de bio-Glühwein die als een van de beste van Duitsland wordt beschouwd.

Ten noorden van Münster ligt het Münsterland, een regio die bekendstaat om zijn kastelen, burchten en landhuizen. In het landschap duiken ze regelmatig op, vaak omringd door parken, grachten of bosranden.

Een van de meest indrukwekkende kastelen is Schloss Nordkirchen. Het werd begin 18e eeuw gebouwd voor de familie Plettenberg en ligt op een eiland midden in een uitgestrekt park. De aanleg is geïnspireerd op Franse voorbeelden en je kunt hier makkelijk een hele dag doorbrengen. Wandel rond het kasteel, verken de tuinen of volg een van de bewegwijzerde routes in de omgeving. Ook Schloss Cappenberg is een mooie tussenstop.

Wie meerdere kastelen wil bezoeken, pakt het beste de auto. Veel kastelen liggen wat verder uit elkaar maar zijn goed bereikbaar via rustige wegen door het groene Münsterland.

In het oude centrum vind je een aantal hotels en pensions op loopafstand van de bezienswaardigheden. Dit is ideaal als je alles te voet wilt verkennen. Veel van deze accommodaties hebben een eigen charme en liggen vlak bij de Prinzipalmarkt of de Dom. Aan de Aasee zijn er ook enkele hotels met uitzicht op het water of vlak bij het groene gebied. Dit is een rustige uitvalsbasis, vooral prettig in de lente en zomer. Daarnaast zijn er talloze appartementen en vakantieverblijven, te vinden via platforms als Booking.com of Airbnb. Handig als je wat meer ruimte of een keuken tot je beschikking wilt hebben.

Reis je met een klein budget? Dan zijn er ook hostels en eenvoudige gasthuizen beschikbaar, vooral in de buurt van het station. Kijk hier voor hotels in Münster.

Münster is goed bereikbaar, zowel met de auto als met de trein. Kom je uit Nederland? Dan ben je er vanuit het oosten van het land vaak al in 1,5 tot 2 uur rijden. Münster ligt vlak over de grens en is prima te bereiken via de A1 of A31.

Met de trein reis je comfortabel naar het centraal station van Münster, dat direct aan de rand van het centrum ligt. Vanaf hier loop je in ongeveer 10 minuten naar de Prinzipalmarkt. Vanuit steden als Enschede, Arnhem of Utrecht zijn er meerdere verbindingen met overstap in bijvoorbeeld Dortmund of Osnabrück. Boek hier je treinkaartje naar Münster.

Vliegen naar Münster is meestal niet relevant voor Nederlandse reizigers. De stad heeft wel een luchthaven (Münster/Osnabrück), maar deze wordt vooral gebruikt voor binnenlandse of vakantievluchten en ligt op ruim 25 kilometer van de stad.

Parkeren in Münster is relatief eenvoudig. Net buiten de Altstadt vind je ruime parkeergarages en parkeerterreinen. Vanaf daar sta je in enkele minuten in het hart van de stad.

Twee dagen is voldoende om de hoogtepunten van Münster te ontdekken. Je hebt dan tijd om door de Altstadt te wandelen, kerken en pleinen te bekijken, het stadhuis te bezoeken en een rondje over de Promenade te maken. Ook kun je genieten van een goede lunch, een museum bezoeken en een lokaal biertje proeven. Heb je meer tijd, dan is een extra dag ideaal om de botanische tuin te bekijken, te winkelen of een uitstap te maken naar het Münsterland.

Update 2023: Tot februari 2023 konden bezoekers gebruikmaken van de Münstercard, een voordelige stadspas waarmee je eenvoudig meer uit je bezoek aan Münster haalde.

Met de Münstercard haal je het maximale uit je bezoek aan Münster. Deze stadspas geeft je onder andere gratis toegang tot musea, gratis gebruik van het openbaar vervoer, een stadsrondleiding en de mogelijkheid om kosteloos een fiets te huren.

De kaart is verkrijgbaar bij het toeristenbureau of online. Je kunt kiezen uit een dagpas (€20 voor volwassenen, €12 voor kinderen) of een tweedaagse variant (€30 voor volwassenen, €16 voor kinderen). Het loont om vooraf te bedenken wat je wilt bezoeken, zodat je optimaal profiteert van de voordelen die de kaart biedt.

Disclaimer: Mijn bezoek aan Münster kwam tot stand in samenwerking met Münster Marketing. Alles wat je in dit artikel leest is gebaseerd op mijn eigen ervaringen en persoonlijke mening.