Volcán Acatenango beklimmen

Met zijn 3976 meter is de Volcán Acatenango één van de hoogste vulkanen van Guatemala. De vulkaan heeft twee toppen. Pico Mayor is het hoogtepunt en de Yepocapa heeft een hoogte van 3880 meter. De slapende stratovulkaan ligt op zo’n 15 kilometer van Antigua en is vanuit de gehele stad goed te zien. Ten zuiden van de vulkaan is de actieve Volcán de Fuego gelegen. Deze vulkaan spuwt met enige regelmaat lava en as uit. Over uitbarstingen van de Volcán Acatenango is niet heel veel bekend. In 1690 schreef Francisco Vasquez dat hij naast de Volcán de Fuego een opening zag waar rook uit kwam zonder geluid. Tussen 1924 en 1927 zijn er uitbarstingen gerapporteerd vanuit de Pico Mayor. Ook in december 1972 is er een uitbarsting geweest waarbij as over een gebied van 25 kilometer viel. Veel touroperators bieden hikes aan naar de top van de vulkaan en je kunt er overnachten. Vanaf de top heb je zicht op de Volcán de Fuego. Deze actieve vulkaan spuwt met enige regelmaat rook- en aswolken en lava de lucht in.

Lees ook: Top 5 vulkanen in Guatemala die je beklommen moet hebben

Ik beklom de Volcán Acatenango in 2015 tijdens een tweedaagse tour met Old Town Outfitters. Er is sindsdien het een en ander veranderd, maar de hike naar boven blijft natuurlijk hetzelfde. Hieronder lees je hoe de hike er ongeveer uit ziet en wat je kunt verwachten van de beklimming van de vulkaan.

Dag 1: hike naar de basecamp

Om half acht verzamelen we ons bij het kantoor van Old Town Outfitters. We kunnen onze spullen die we niet nodig hebben in een afgesloten ruimte achterlaten, ons water bijvullen en eventueel nog extra kleding of gear huren. Om 8:00 vertrekken we met een busje naar het dorpje La Soledad, dat gelegen is op de helling van de Volcán Acatenango. Hier verdelen we onze overige gear. Aangezien we een porter hebben gehuurd, draagt hij onze tent, slaapzakken, slaapmatten en 4 liter water. Wanneer iedereen klaar is, krijgen we een korte uitleg over de hike en daarna kunnen we beginnen aan de beklimming.

Vamos! Onze groep bestaat uit acht mensen en twee gidsen. Één van de gidsen loopt vooraan, de andere gids loopt achteraan zodat niemand achter blijft. De hike zal door vier microklimaten gaan. Voor ieder microklimaat zullen we ongeveer een uur nodig hebben om deze te doorkruisen. We beginnen direct met een stevige klim door de akker- en bloemenvelden. Dit is direct een goede opwarmer en sommige mensen hebben het al direct zwaar. Zorg ervoor dat je je eigen tempo aanhoudt en het is helemaal geen schande als je even een korte pauze neemt. Al snel krijgen we gezelschap van honden die vrolijk met ons meewandelen.

We bereiken de tweede laag van de beklimming. Nu wandelen we door een tropisch nevelwoud. Hier staan de oudste bomen van de Acatenango. Dit bosgebied is tevens de leefomgeving van de bijzondere quetzal. Kijk dus goed om je heen of je deze prachtige vogels ergens kunt zien. Helaas hebben wij het geluk niet om deze vogel te spotten. De beklimming valt me tot dusverre mee. Al heb ik inmiddels wel last van mijn heupen vanwege mijn backpack.

Nadat we het nevelwoud uit zijn is het gelukkig even tijd voor een korte pauze. Terwijl wij ons even opwarmen bij een vuurtje, bereid onze gids een lunch voor. Boterhammen, smeerkaas, pastasalade, tomaten, avocado, chips en koekjes. Simpel, maar erg smakelijk. Het geeft in ieder geval weer voldoende energie om verder te wandelen.

We hebben inmiddels het zwaarste deel van de beklimming achter de rug. Nu wandelen we door een naaldbos en zal pad golvend door de omgeving gaan wandelen. Het begint inmiddels mistig te worden. De mist en de aangetaste boomgrens zorgen voor een mystieke sfeer. In de verte hoor ik flink wat gerommel. Het lijkt op heftig verkeer of onweer. Het blijkt de Volcán de Fuego te zijn. Hoe dichter we bij de basecamp komen, hoe beter je het gerommel kan horen.

Na een flinke wandeling van 8 uur bereiken we de basecamp. Het gerommel is goed hoorbaar, maar vanwege de flinke bewolking kunnen we helaas niets zien. We zetten onze tent op en wordt koffie en thee gemaakt. Ik ga even in de tent liggen en val binnen de kortste keren in slaap. Een uur later wordt ik wakker gemaakt. De Volcán de Fuego is zichtbaar en spuwt lava uit. Dat moet ik natuurlijk zien. Ik pak mijn camera erbij en zoek een mooie plek op. Vrijwel onafgebroken spuwt de vulkaan lava uit. Een uur lang kunnen we genieten van dit prachtige natuurspektakel, tot de vulkaan weer achter een flink wolkendek verdwijnt.

Onze gidsen hebben inmiddels het avondeten voorbereid en we drinken met z’n allen een glaasje wijn. Zodra het donker wordt merk je direct dat de temperaturen flink dalen. Gelukkig is er een kampvuurtje gemaakt waar we ons kunnen opwarmen. En dan trekken de wolken weer weg en wordt de vulkaan opnieuw zichtbaar. In het donker geeft de Volcán de Fuego een spectaculaire show weg. Onafgebroken is de rode gloed uit de top van de vulkaan te zien. Vooraf werd ons verteld dat de vulkaan ongeveer eens per 20 minuten lava zou spuwen, wij zien echt onafgebroken kleine uitbarstingen. Het is spectaculair, ik word er echt heel stil van. Dit valt met geen pen te beschrijven.

We hebben een uur kunnen genieten van dit spektakel. Daarna verdwijnt de vulkaan weer achter het wolkendek. Een goed moment om onze tent op te zoeken, al had ik nog uren kunnen blijven staren naar de vulkaan.

Dag 2: naar de top van de Volcán Acatenango en terug naar Antigua

Om 4:00 gaat de wekker. Het gerommel is nog steeds hoorbaar en vol verwachting loop ik mijn tent uit. Helaas, we hebben geen zicht op de vulkaan. Deze ochtend zullen we naar de top van de Acatenango wandelen. Dit is het zwaarste deel van de wandeling, dus niet iedereen gaat mee. Nadat we een paar plakken bananenbrood en koffie en thee hebben gedronken gaat een deel van de groep naar boven. Het is koud en het waait enorm hard. Dit maakt de steile beklimming niet gemakkelijk. Zeker niet door het losse zand. Een deel van de groep heeft het ontzettend zwaar, ik weet gelukkig goed in het spoor van de gids te blijven. Halverwege de beklimming is er slecht nieuws. Door de weersomstandigheden zullen we op de top van de vulkaan niets zien. We krijgen de vraag of we toch nog naar de top willen wandelen. Ja, natuurlijk! We zijn nu toch bezig, dan willen we ook de top bereiken.

Na twee uur klimmen bereiken we dan eindelijk de top van de Volcán Acatenango. Daar sta ik dan, op een hoogte van 3976 meter. Jammer genoeg hebben we op de top inderdaad geen zicht. Eigenlijk zou je vanaf dit punt het mooiste zicht moeten hebben op de Volcán de Fuego. Niet alleen hebben we geen zicht, de wind is zo extreem dat het ongelooflijk koud is. We houden het slechts een kwartier vol op de top en wandelen vervolgens terug naar de basecamp. Daar staat het ontbijt voor ons klaar.

Na het ontbijt is het tijd om de tent af te breken en ons gereed te maken voor de wandeling terug. Hoewel de vulkaan luidruchtig blijft, hebben we helaas geen zicht meer op de Volcán de Fuego. De afdaling is een stuk makkelijker dan de beklimming, maar omdat het begint te regenen wordt het pad een stuk gladder. Na een tijdje voel ik ook mijn knieën. Wat me ook opvalt is dat we geen groepen meer omhoog zien wandelen. Dit blijkt uiteindelijk een reden te hebben, die wij op dat moment niet wisten.

Na zeven uur bereiken we ons busje weer en rijden we terug naar Antigua. Wat een avontuur was deze tour. ‘s Avonds komen we in Antigua één van onze gidsen weer tegen. Hij vertelt ons dat de Volcán de Fuego was uitgebarsten tijdens onze afdaling. Op Twitter zie ik foto’s van de uitbarsting. We hebben ontzettend veel geluk gehad dat de uitbarsting aan de andere zijde van de vulkaan was. Gelukkig is het allemaal goed afgelopen en kan ik terugkijken op één van de meest spectaculaire tour die ik ooit heb gemaakt.

Pyroclastic flows from the 11/10/15 Volcan de Fuego's #eruption moving towards its southern flank- Conred's Photo pic.twitter.com/19hUI0SbQp

— jaime s. sincioco (@jaimessincioco) November 12, 2015

Er zijn meerdere organisaties die de tweedaagse hikes aanbieden. Zelf koos ik in 2015 voor Old Town Outfitters. Zij werken op basis van gedifferentieerde prijzen. Dit betekent dat de prijzen afhankelijk zijn van het aantal deelnemers van de tour. Hoe meer mensen deelnemen, hoe goedkoper het per persoon wordt. Het geld dat wij destijds teveel betaalden werd netjes teruggestort. Ik heb goede ervaringen met Old Town Outfitters. Hun gidsen spraken perfect Engels, het eten was perfect, het materiaal was kwalitatief goed en hun basecamp was perfect gelegen zonder andere groepen voor je. Old Town Outfitters is nog altijd actief in Antigua en krijgt goede recensies van andere reizigers. Voor de tweedaagse tour betaal je per persoon $140 tot $245, afhankelijk van het aantal deelnemers. Naast de tweedaagse tour, bieden ze ook een eendaagse en driedaagse tour aan. Tour kun je via hun site reserveren. Daarnaast kun je via Getyourguide ook een boeking maken en pas later betalen. De tours via Getyourguide worden ook uitgevoerd door Old Town Outfitters.

Andere organisaties die deze tour aanbieden zijn Wicho’s and Charlies, CA Travelers en Tropicana. Bij Wicho’s en Charlies en Tropicana slaap je niet in tenten, maar in cabins. Bepaal aan de hand van jouw wensen met welke organisatie je uiteindelijk het liefste wil boeken.

Laat je niet afschrikken door de verhalen op het internet of ervaringen van anderen. Natuurlijk, de hike is zeker pittig en een uitdaging. Je maakt veel hoogtemeters in korte tijd en de lengte van de hike is aan de lange kant. De paden zijn over het algemeen prima, al zijn er stukken met los zand die wat zwaarder zijn. Zeker als het heeft geregend en de paden ook nog een glibberig zijn geworden. Het belangrijkste is dat je je niet laat opjagen door andere mensen. Zorg ervoor dat je je eigen tempo aanhoudt. Tussendoor worden er genoeg pauzes ingelast zodat je op adem kan komen. Je gaat de hoogte in, dus de lucht wordt ijler. Mensen kunnen last krijgen van hoogteziekte. Dit merk je bijvoorbeeld aan hoofdpijn en misselijkheid. Voel je je niet goed? Geeft dit dan aan bij de gidsen. Zorg ervoor dat je tijdens de hike voldoende water drinkt. Heb je een goede basisconditie en let je goed op je lichaam? Dan kun jij vast en zeker deze hike vast en zeker aan. En maak het jezelf een stuk makkelijker door een porter in te huren die een deel van je spullen omhoog kan nemen.

Ga je de Volcán Acatenango beklimmen? Bereid je dan goed voor. Het weer kan op de vulkaan snel veranderen. ‘s Nachts kan het op de vulkaan behoorlijk koud zijn en kan het zelfs vriezen. Kleed je dus vooral in laagjes, maar begin niet volledig ingepakt aan de hike. Hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. Tijdens de hike kan het ook nog eens behoorlijk stoffig worden of juist heel nat. Neem dus vooral niet je beste kleding mee voor deze hike. Denk daarnaast aan de volgende zaken:

• Goede wandelschoenen
• Kleding in laagjes (shirt met korte mouwen, shirt met lange mouwen, vest, fleece)
• Een warme jas
• Regenjas die ook winddicht is
• Thermokleding
• Twee paar sokken
• Zorg voor droge kleding die je kunt aantrekken op de top van de vulkaan
• Een pet of hoed tegen de zon
• Een warme muts en handschoenen voor op de top van de vulkaan
• Hoofdlamp
• Toiletpapier
• Toiletspullen
• Blarenpleisters en paracetamol
• Zonnebrand
• Zonnebril
• Minimaal 4 liter water per persoon
• Snacks
• Natuurlijk je camera met opgeladen accu’s
• Een statief kan ‘s nachts goed van pas komen voor goede foto’s

Het is mogelijk om bij de organisatie kleding en gear te huren. Denk bijvoorbeeld aan een backpack, wandelstokken, handschoenen of een winddichte jas.

De Volcán de Fuego is één van de actiefste vulkanen van Midden-Amerika. Letterlijk vertaald betekent zijn naam ‘Vuurvulkaan’. De activiteit van de Volcán de Fuego kan per dag verschillen. Tijdens mijn tour was de vulkaan onafgebroken lava aan het spuwen. Normaal gesproken zijn er meerdere uitbarstingen per dag en het kan voorkomen dat de vulkaan slechts één keer per dag uitbarst. Het is dus absoluut geen zekerheid dat je een uitbarsting van de vulkaan kunt bewonderen. Ook kan het weer ervoor zorgen dat je helemaal geen zicht hebt op de vulkaan.

Het antwoord op deze vraag is ja. De Volcán de Fuego is één van de meest actieve vulkanen van Midden-Amerika. Hoewel de kans niet heel groot is dat de Volcán de Fuego gevaarlijk uitbarst tijdens een hike op de Volcán Acatenango, is er altijd een kleine kans dat het wel gebeurt. Dat heb je in mijn verslag hierboven kunnen lezen. Gelukkig gingen de rookwolken aan de andere zijde van de vulkaan de hellingen af, dus wij hebben hier niets van gemerkt. Op 3 juni 2018 barstte de vulkaan heviger uit. 215 mensen kwamen om het leven en ongeveer evenveel mensen raakten vermist. Ook op 20 november 2018, 23 september 2021, 7 maart 2022 en 4 mei 2023 barstte de vulkaan hevig uit, maar konden alle mensen tijdig worden geëvacueerd. Niet alleen de Volcán de Fuego zorgt voor gevaar. In 2017 stierven zes mensen op de Volcán Acatenango door onderkoeling. Ga dus goed voorbereid op pad!

Er zijn maar weinig steden in Midden-Amerika waar ik echt enthousiast van word. Antigua is een uitzondering op de regel. Deze koloniale stad is een geliefde plek voor backpackers, maar voelt helemaal niet zo extreem toeristisch aan. Antigua is een prachtige stad, niet voor niets staat het op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Tijdens mijn reis door Guatemala kwam ik driemaal in Antigua. Ik startte hier mijn reis, kwam terug voor een overstap en eindigde er mijn reis. Hierdoor heb ik de stad goed kunnen ontdekken. Lees hier mijn tips voor Antigua.