Gespotte dieren: de franjeaap bij Mount Kenya

De franjeaap is een zwart-witte primaat uit de familie van de colobusapen, ook wel apen van de Oude Wereld genoemd. Er zijn vijf verschillende soorten zwart-witte franjeapen. De soort die wij in Kenia zagen, is de oostelijke franjeaap (Colobus guereza), ook wel de gewone franjeaap of oostelijke zwart-witte colobus genoemd.

Zoals de naam al doet vermoeden, hebben deze apen een zwart-witte vacht. De poten, rug, kroon, gezicht en oren zijn zwart. De baard, wangen, hals en de pluim van hun lange staart zijn wit. De staart is opvallend lang en kan tussen de 65 en 90 centimeter worden. De dieren wegen tussen de 10 en 23 kilo. Mannetjes zijn daarbij een stuk groter dan vrouwtjes.

De oostelijke franjeaap leeft in bossen, waar ze vooral in de boomtoppen verblijven. Ze komen zelden op de grond en bewegen zich voort door van tak naar tak te springen. Daarbij kunnen ze indrukwekkende afstanden overbruggen. Wat opvalt, is dat ze slechts vier vingers hebben. Hun voeding bestaat hoofdzakelijk uit bladeren, maar ze eten ook vruchten, bast, zaden, peulvruchten en soms insecten.

Ze hebben een complexe maag met meerdere kamers om hun vezelrijke voedsel te verteren. Een groep franjeapen bestaat meestal uit drie tot twaalf dieren met een dominant mannetje. Die mannetjes worden soms verjaagd door jongere rivalen.

De soort komt voor van Oost-Nigeria tot aan Kenia, met geïsoleerde populaties in de bergen van Ethiopië en Oost-Afrika. Hoewel de soort als niet bedreigd wordt beschouwd, zijn er in sommige gebieden (zoals Ethiopië) zorgen over versnippering van leefgebieden door jacht en houtkap. De dieren worden bejaagd vanwege hun vacht.

Tijdens onze eerste dag in Kenia verbleven we in de omgeving van Mount Kenya. We maakten met een lokale gids een wandeling door het gebied en zagen al snel de eerste dieren van onze reis. Eenmaal terug bij onze tent genoten we van wat rust, tot we in de bomen boven ons plotseling franjeapen zagen verschijnen.

De dieren sprongen behendig van boom tot boom en waren elkaar druk aan het vlooien. Vooral hun lange, witte staarten vielen op tussen het groen. Het was bijzonder om ze zo dichtbij te kunnen observeren.

Toen we de volgende ochtend onze spullen pakten en klaarstonden om te vertrekken, kwamen ze opnieuw langs. Alsof ze even gedag wilden zeggen voordat we verder reisden.