Gespotte dieren: vicuña

Op de uitgestrekte vlaktes van de Andesgebergte, op hoogtes van zo’n 3500 tot 5000 meter is niet veel leven te bewonderen. Toch leven ook op deze hoogtes nog altijd dieren, zoals de vicuña. Dankzij enkele bijzondere aanpassingen kunnen deze dieren zo hoog in de bergen overleven. Vicuña’s hebben een groot en krachtig pompend hart, hun bloed neemt meer zuurstof op en de rode bloedlichaampjes leven 2,5 keer langer dan elk ander dier. Hierdoor kunnen ze zonder problemen op grote hoogtes en met een laag zuurstofgehalte leven. De dikke vacht beschermt ze tegen de koud, maar kan lastig zijn als de zon schijnt. Doordat er op de hoogvlaktes geen schaduw is, moeten de dieren hun lichaamstemperatuur regelen. Dit doen ze door met hun achterpoten gespreid te staan. Aan de binnenkant van hun dijen hebben ze namelijk een kale plek. Hier komen de bloedvaten dichtbij het lichaam oppervlak en kan het dier zijn extra lichaamswarmte aan de lucht afgeven.

De vicuña behoort tot de kameelachtigen en net als de kamelen kunnen ze goed overleven in droge gebieden. Ze kunnen zuinig omgaan met water. Het dieet bestaat voornamelijk uit meerjarige grassen. Hun tanden zijn aangepast aan hun dieet. Net als bij knaagdieren groeien de snijtanden voortdurend aan. Ze leven in kleine groepen. Meestal bestaat een groep uit één volwassen dominant mannetje, enkele volwassen vrouwtjes en hun jongen. Vicuña’s hebben twee territoria: een voedselterritorium en een slaapterritorium die meestal hoger gelegen is.

De Inca’s zagen de vicuña als een hoog dier. Daarbij wisten ze dat de wol fijn en uiterst kostbaar was. Zo werd de wol tot de waardevolste ter wereld beschouwd. Men de dieren bijeen en gingen de dieren scheren. Na de val van het Inca rijk, bleef de wol kostbaar. Dit wisten de Spanjaarden, die massaal gingen jagen op de dieren. In het Inca tijdperk waren er nog ruim 1,5 miljoen vicuña’s, dit waren er in 1960 nog maar 6000. Door de oprichting van nationale parken is de populatie inmiddels weer verdubbeld, maar nog altijd worden de dieren geclassificeerd als bedreigd.

Gedurende onze Four Days Of Fantasy Tour in Bolivia kwamen we deze dieren op de hoogvlaktes veel tegen. Maar wel op gepaste afstand. Vicuña’s zijn in tegenstelling tot de alpaca’s namelijk alerte en verlegen dieren en vluchten snel weg. Van een afstand konden we toch genieten van deze bijzondere dieren.