De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Frauenstein
Duitsland
Stedent(r)ips

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge

Deze maand ben ik voor het derde opeenvolgende jaar samen met mijn oma naar Oost-Duitsland afgereisd. De voorgaande jaren verbleven we in de zilverstad Freiberg, ditmaal kozen we ervoor om in Friedebach te overnachten. Dit dorp in het Mittleres Erzgebirge zal niet veel mensen iets zeggen, maar voor mij is het een bijzondere locatie. Als klein kind kwam ik hier meerdere malen per jaar omdat mijn overgrootopa hier woonde. De afgelopen twee jaar zijn we hier al even naartoe gereden om familie even gedag te zeggen, ditmaal hadden we afgesproken om bij hen te dineren. Hoewel ik eigenlijk van plan was om een dagje Bautzen te verkennen, bedacht ik me eigenlijk waarom ik niet gewoon het Mittleres Erzgebirge zou ontdekken. Onder de grotere steden als Dresden, Freiberg en Chemnitz zijn immers een flink aantal slaperige, maar leuke dorpjes te bewonderen. En al snel kwam ik erachter dat ik aan één dag veel te weinig had. In dit artikel neem ik jullie mee naar de dorpjes in het Erzgebirge.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Friedebach
Het oude huis van mijn overgrootopa in Friedebach

Friedebach

Zoals ik al schreef ben ik al klein kind regelmatig in Friedebach geweest om mijn overgrootopa te bezoeken. Mijn overgrootopa woonde in een prachtig huis, dat nog altijd staat en is aangeduid als een historisch monument. Sinds de dood van mijn overgrootopa woont er echter niemand meer en is het huis langzaam aan het vervallen. Ongelooflijk zonde om zo’n prachtig huis te zien verloederen. Hier heb ik in mijn jongere jaren heel veel mooie momenten beleefd met fijne herinneringen. Friedebach heb ik verder niet veel gezien. Ik weet dat er een hotel was waar we af en toe moesten overnachten. Dit hotel bestaat inmiddels al een geruime tijd niet meer en staat leeg, zoals zoveel huizen en gebouwen hier leeg staan. Na de val van de Muur zijn veel mensen naar de steden getrokken en werd Friedebach een slaperig dorpje. Maar het is een mooi dorpje met mooie oude vakwerkhuizen. Af en toe lijkt het alsof de tijd hier heeft stil gestaan en je weer terug in de DDR bent. Het enige wat ontbreekt zijn de tientallen Trabantjes op de weg die je vroeger wel zag.

Als klein kind kwam ik vroeger regelmatig in het Mittleres Erzgebirge omdat mijn overgrootopa in Friedebach woonde. Ik bewaar mooie herinneringen aan de tijd dat we hierheen gingen. Nu vond ik het eens tijd om de omgeving beter te leren kennen.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge
De smalle weg slingert door de prachtige omgeving
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Clauznitz
Het straatbeeld van Clausnitz
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Clauznitz
Glück auf, een verwijzing naar de mijnindustrie

Clausnitz

Via de smalle wegen vervolg in mijn route naar het nabijgelegen Clausnitz. Twee jaar terug haalde dit dorpje het nieuws toen een bus met vluchtelingen werd tegengehouden door woedende dorpsbewoners. Het ging er niet erg vrolijk aan toe. Hier is nauwelijks iets van te merken wanneer ik een rondje door het dorp loop. Het is rustig op straat. Een enkeling wandelt naar de lokale bakker om verse broodjes of misschien wel iets bij de koffie te halen. Verder lijkt het alsof ik hier helemaal in mijn eentje rondloop.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Cämmerswalde
Het Flugzeugmuseum in Cämmerswalde
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Cämmerswalde
De binnenzijde van het Interflug toestel

Cämmerswalde

Toen ik in 1996 samen met mijn oom en oma naar het Erzgebirge afreisde, mocht ik van mijn moeder de videocamera meenemen. Als 10-jarig snottebel filmde ik onze belevenissen tijdens onze week in het oosten van Duitsland. We bezochten destijds een plek waar een heus passagiersvliegtuig stond dat we van binnen konden bewonderen. Ik kwam erachter dat het redelijk in de buurt lag en dat het een vliegtuigmuseum is. Tijd om 12 jaar later maar weer eens een kijkje te nemen. Aan de rand van het dorpje van Cämmerswalde is inderdaad een restaurant met het vliegtuigmuseum daarbij. Voor €1,50 mag ik het ‘museum’ betreden, waar drie vliegtuigen uit de tijd van de DDR staan. Een helikopter, een straaljager en een passagiersvliegtuig van Interflug. Het is inderdaad het vliegtuig dat ik jaren geleden al eens heb bewonderd. Destijds kon ik nog plaats nemen achter de stuurknuppel, maar tegenwoordig is er voor de cockpit een tralie gezet. Ik neem plaats in één van de stoelen van het vliegtuig. Het interieur ziet er eigenlijk heel goed uit, maar praktisch kan het nooit zijn geweest. Daarbij is het ijskoud in het vliegtuig. Zouden de passagiers het vroeger ook zo koud hebben gehad. Ondanks dat het museum uiterst klein is, vind ik het leuk om eens te ervaren hoe een vliegtuig er jaren geleden uit zag.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Cämmerswalde
In het Mittleres Erzgebirge zie je talloze vakwerkhuizen, sommige fraai gerestaureerd
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Cämmerswalde
Een enorme pyramide voor de school
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Cämmerswalde
In dit soort beelden zie ik het oude DDR weer helemaal voor me

Ik rij nog even terug naar het centrum van het dorp waar ik nog een kleine ronde wandel. Ook hier staan weer vele vakwerkhuizen en helaas veel verlate woningen. Voor de basisschool van het dorp staat een enorme elektrische pyramide. De kerstperiode staat op het punt van beginnen en het Erzgebirge staat bekend vanwege de kerstdecoraties. Leuk om dergelijke elementen terug te zien hier.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Talsperre Rauschenbach
Het water in de Talsperre Rauschenbach
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Talsperre Rauschenbach
Met de drone heb je een beter overzicht
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Talsperre Rauschenbach
Vanwege de enorme droogte staat het water veel lager dan normaal

Talsperre Rauschenbach

Een andere locatie die ik we in 1996 bezochten was de Talsperre Rauschenbach. Om nog meer herinneringen op te halen rijd ik terug naar deze dam. Wat ik me nog kan herinneren is dat het water vrij hoog stond en dat het water aan de andere zijde naar beneden klaterde. Doordat het de laatste maanden nauwelijks heeft geregend, staat het water echter behoorlijk laag. Het lijkt me een mooi moment om de drone eens de lucht in te sturen om een mooie overzichtsfoto te maken.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Neuhausen
Prachtige huizen in Neuhausen
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Neuhausen
Speelgoedpoppen langs de kant van de weg
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Neuhausen
Super leuke bewegwijzering

Neuhausen

Ik parkeer mijn oude bij het oude treinstation van Neuhausen. Wat al direct opvalt zijn de prachtige en kleurrijke woningen aan de hoofdstraat. Dit dorp heeft een tweetal bijzondere musea die je zou kunnen bezoeken: het Glasshüttenmuseum, waar je als bezoeker meer te weten kunt komen over de productie van glas in het Erzgebirge en het Nussknackermuseum. In dit museum kun je meer dan 5600 verschillende soorten notenkrakers bewonderen, waaronder ook de grootste ter wereld. Helaas ontbreekt mij de tijd om het museum te bezoeken. Ik ben namelijk op weg naar het Schloss Purschenstein dat op de heuvel gelegen is. Onderweg naar het kasteel kom ik nog allerlei leuke details tegen. De bewegwijzering is van echt mooi houtsnijwerk, enkele huizen zijn geweldig versierd met houtsnijwerk en her en der zie je nog leuke poppen langs de kant van de weg staan.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Schloss Purschenstein
Een kort bezoekje aan Schloss Purschenstein
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Schloss Purschenstein
Een beter overzicht van Schloss Purschenstein met de drone

Het Schloss Purschenstein werd vermoedelijk gebouwd aan het begin van de 13e eeuw en behoorde toe tot enkele rijke en belangrijke mensen. Het kasteel werd enkele malen flink beschadigd. In 1989 brandde een groot deel af, maar werd het kasteel weer herbouwd. De Nederlandse zakenman kocht het kasteel in 2005 op en maakte er een hotel van. Deze Nederlandse zakenman heeft kennelijk meerdere belangrijke gebouwen opgekocht in de omgeving.

 

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Schwartenberg
Ik ben op de hoogste berg van het oosten van het Erzgebirge
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Schwartenberg
Vanaf Schwartenberg heb je zicht op de omliggende dorpjes

Schwartenberg

Met 787 meter is de Schwartenberg de hoogste berg van het oosten van het Erzgebirge. Vanaf deze plek heb je een mooi uitzicht over de omgeving en kun je dorpen als Sayda, Neuhausen, Seiffen en Cämmerswalde zien. Een steen met meer informatie is bovenop de berg te vinden. Tevens is er een restaurant waar je even een kopje koffie kunt drinken.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Seiffen
Seiffen, het walhalla voor kerstdecoratie en houtsnijwerk
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Seiffen
De bekende Duitse kerstdecoratie

Seiffen

Vanaf de Schwartenberg kon ik het dorp Seiffen al zien. Dit dorp is bekend vanwege het houtsnijwerk van de kerstdecoraties en is tevens de bakermat van deze regionale traditie. Hoewel ik nog een beetje vroeg ben, kan ik al de typische Duitse kerstsfeer proeven. Op straat staan al kleine standjes waar kerststollen, broodjes met Thüringer Würst en allerlei andere lekkernijen worden verkocht. Dat Seiffen een belangrijke attractie is, merk ik al snel. Er zijn behoorlijk wat mensen op pad en ladingen bussen rijden op en aan. Ik kan een kijkje nemen bij de houtsnijders die de kerstdecoraties aan het maken zijn en natuurlijk één van de vele winkels betreden waar je de fijne kerstdecoratie kunt kopen. Helaas is het niet mogelijk om hier foto’s van te maken waardoor ik jullie niet mee kan laten genieten. Geloof me, het is echt prachtig. En ik kan me voorstellen dat tijdens de kerstperiode dit dorpje omgetoverd wordt tot een prachtig kerstparadijs.

Seiffen is bekend vanwege het houtsnijwerk van de kerstdecoraties. In dit dorp vind je talloze leuke winkeltjes waar de Nussknacker, Räuchermänner, Schwibbogen en Pyramiden worden verkocht.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Seiffen
ZO ziet de Bergkiche van Seiffen er van binnen uit

Een andere mooie bezienswaardigheid is de Bergkiche van Seiffen. Dit kleine, lieve kerkje is het herkenningspunt van Seiffen en is absoluut de moeite waard om te bezoeken. Ik kan gratis een kijkje nemen binnen en als ik wat langer gebleven zou zijn, had ik zelfs nog kunnen genieten van een klein concert.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Nassau
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Nassau
Prachtige huizen, helaas leegstaand

Nassau

Ik rij weer terug naar de relatieve rust en maak een stop in Nassau. Hier geen noemenswaardige bezienswaardigheden, maar een leuk kerkje op de heuvel en weer veel mooie vakwerkhuizen. Jammer genoeg zijn de meeste van deze huizen weer verlaten. Zonde om het toch steeds weer te zien.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Frauenstein
Rondom het centrale plein van Frauenstein
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Frauenstein
Het Rathaus en de kleurrijke huizen zorgen voor een prachtig aanzicht
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Frauenstein
De bergruïne van Burg Frauenstein
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Frauenstein
Omdat de ruïne inmiddels niet toegankelijk is, stuur ik de drone nogmaals de lucht in

Frauenstein

In Frauenstein kom ik aan in een iets groter dorp met een flink centrum. In het midden van het plein staat een kerk, daar omheen een tal van kleurrijke huisjes. Dit ziet er uit als een enorm sfeervol dorpje. Helaas begint het al te schemeren en ik wil het Burg Frauenstein nog bewonderen. Dit kasteel behoort tot één van de mooiste en grootste bergruïnes van Duitsland. Het kasteel werd in 1200 gebouwd, maar werd niet meer bewoond na een brand in 1728. Ik had goede hoop nog een beetje van deze ruïne te kunnen zien, maar tussen mei en oktober is er alleen entreew tussen 10.00 en 16.00. Helaas, ik ben te laat. Daarom loop ik even naar de voet van de heuvel om de drone de lucht in te sturen om toch een goed beeld te krijgen van deze ruïne.

De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Trabant
Een foto van een Trabant kan natuurlijk niet ontbreken
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Mulda
Een houtzagerij in Mulda
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Mulda
Ook in Mulda voldoende plekjes waar de tijd stil heeft gestaan
De dorpjes van het Mittleres Erzgebirge - Mulda
Een prachtig, maar vervalen vakwerkhuis, met de kerk op de achtergrond

Mulda

In de omgeving zijn flink wat wegwerkzaamheden gaande, waardoor ik een stuk om moet rijden om Friedebach weer te bereiken. Tijdens de omleiding zie ik de eerste Trabant van de dag langs de weg staan en maak ik ook nog even een korte stop in het stadje Mulda. In dit dorpje heeft mijn oma gewoond en is mijn moeder geboren. In de DDR-tijden was er nog een levende industrie, met name in houtsnijwerk. Maar ook hier zijn die bedrijfjes al lang geleden verdwenen. Ik breng een bezoek aan de Evangelische kerk, zie nog enkele sporen van de oude smalspoorlijn en natuurlijk enkele mooie vakwerkhuizen.

Één dag in het Mittleres Erzgebirge was veel te weinig. Er valt verrassend genoeg veel te zien en te doen in dit gebied. Wat mij betreft een echte aanrader.

Hoewel ik in één dag heel wat dorpjes heb gezien, is een dag echt veel te kort om de gehele omgeving te verkennen. Ik heb heel wat musea moeten overslaan en er zijn nog heel wat dorpjes die ik had kunnen ontdekken. Daarnaast zijn er enkele prachtige wandelroutes die langs deze dorpen en de bosrijke omgeving voeren. Nu ik dit weet, ben ik ervan zeker dat ik zeker nog eens terug kom en mezelf meer tijd ga gunnen om het Mittler Erzgebirge goed te ontdekken.

Danny van der Meijden
Danny van der Meijden

Ik ben niet op zoek naar de toeristische hotspots die iedereen kent. Liever ga ik op zoek naar de hidden gems. Bestemmingen waar vrijwel niemand van heeft gehoord of waar weinig mensen naartoe gaan. Ik neem graag de tijd om een stad of regio goed te ontdekken en duik graag even de natuur in.

Ooit begonnen met het bouwen van een website waar ik schreef over mijn reizen. Zo is Reizen & Reistips ontstaan. In 2024 de ultieme beloning voor mijn werk gekregen met de Golden Pen Award!

Het onderhouden van Reizen & Reistips kost tijd en geld. Vinden jullie mijn verhalen leuk en willen blijven genieten van mijn reisavonturen? Dan kunnen jullie mij steunen door op deze site tours of accommodaties te boeken. Ook kunnen jullie mij een kleine gift sturen via Buy me a Coffee (of een biertje). Alvast bedankt!

Meer informatie