Grand Tour Saksen - Zittau
Duitsland
Reisverslag

Mijn reis door het oosten van Saksen

Wanneer je mij vraagt wat mijn favoriete deelstaat in Duitsland is, zal ik zonder enige twijfel Saksen zeggen. In Saksen ligt bijvoorbeeld ook mijn lievelingsstad Dresden. Natuurlijk heeft mijn liefde voor deze regio en stad te maken met de herkomst van mijn moeder en mijn jeugd. Jarenlang was Saksen verscholen achter de zwaar bewaakte grens van de DDR. Steden waren grauw en redelijk verwaarloosd, maar na de val van de Muur is het oosten van Duitsland geweldig opgeknapt. Toch is dit deel van Duitsland voor veel mensen nog onbekend terrein. Zonde, want Saksen heeft alles in zich voor een prachtige en gevarieerde reis. In samenwerking met Saksen Toerisme stelde ik een reis samen van 10 dagen waarbij ik met name het oosten van Saksen ging ontdekken. Met deze reis wil ik jullie laten zien dat er in deze regio voldoende te zien is voor een langere vakantieperiode.

Grand Tour Saksen

Ik speelde al langer met het idee om een tour te maken door Saksen. In mijn jeugdjaren ben ik regelmatig naar Dresden het Erzgebirge geweest. Vrij recent ontdekte ik ook Freiberg, Leipzig en de kleinere dorpjes in het Erzgebirge. Maar er valt nog zo veel meer te ontdekken. Zo heb ik samen met Saksen Toerisme een route opgesteld onder de noemer ‘Grand Tour Saksen’. Bij deze reis richtte ik me vooral op het oosten van Saksen. Een gebied met verborgen pareltjes niet ver van de Poolse en Tsjechische grens. Met deze reis wil ik anderen laten zien dat Saksen een perfecte regio is voor een afwisselende vakantie.

Dresden

Ideaal startpunt voor een Grand Tour Saksen is natuurlijk mijn lievelingsstad Dresden. Een stad waar ik de weg ken en waarvan ik weet dat er nog ongelooflijk veel te ontdekken valt. Vroeg op vrijdag rijd ik vanuit thuis aan richting Dresden. Door file, wegwerkzaamheden en een auto die steeds vaker om olie vraagt, kom ik ruim zeven uur later aan in Dresden. Ik rijd niet direct het centrum in, maar bezoek allereerst het Johannisfriedhof. Op internet had ik deze begraafplaats gevonden met prachtige grafstenen en –beelden. De begraafplaats doet een beetje Zuid-Amerikaans aan, waar het eren van de overledenen een belangrijk onderdeel is.

Het Johannisfriedhof doet een beetje Zuid-Amerikaans aan

Na de begraafplaats bezoek ik nog eens het oude huis van mijn oma en bekijk ik vanaf de andere zijde van de Elbe het prachtige Schloss Pillnitz. Hierna rijd ik naar het hotel waar ik deze nacht zal verblijven. InterCity Hotel Dresden is gelegen in de Altstadt en is hiermee een ideale locatie om snel in het hart van Dresden te komen. Op aanraden van mijn moeder ga ik naar de Original Eisbar in de Prager Strasse om een Haselbauer ijs te eten. Vroeger, ten tijde van de DDR, stonden mensen voor dit ijsje soms uren in de rij. Gelukkig hoef ik dit keer niet zo lang te wachten.

Haselbauer Eis, hiervoor stonden mensen ooit urenlang in de rij

Verkehrsmuseum Dresden

In de Altstadt breng ik een bezoek aan het Verkehrsmuseum Dresden. Hier kunnen bezoekers meer te weten komen over de vervoersmiddelen die men in Dresden gebruikte in de loop der jaren. Natuurlijk kom je onder meer het symbool van de DDR tegen, de Trabant, maar ook oude fietsen, brommers en andere oude auto’s. In het museum is er volop aandacht voor kinderen die spelenderwijs kunnen leren over de vervoersmiddelen en verkeersregels.

Door een bruiloft is een deel van het museum gesloten en daarom neem ik de S-Bahn naar de Neustadt. De S-Bahn is de handigste manier om je te verplaatsen binnen de stad. Er zijn goede verbindingen en de trams rijden meerdere malen per uur. Voor het avondeten kies ik ervoor om naar Brauhaus Waldschlösschen te gaan. Ze hebben hier niet alleen lekker bier, maar ook echte lekkere Hausmannskost.

Het Verkehrsmuseum Dresden

Een rondje in de Altstadt van Dresden

De volgende dag heb ik nog een halve dag te besteden in Dresden alvorens ik naar mijn volgende bestemming ga. Zo bezoek ik voor de eerst maal de Kreuzkirche. In de kerk zelf mag ik helaas geen foto’s maken. Maar ik kan je zeggen dat deze kerk van de binnenzijde erg mooi is. Ik beklim de toren en heb mooi uitzicht over de stad. Eenmaal boven bedenk ik me dat ik ook de Frauenkirche wil beklimmen.

Op het moment dat ik bij de Frauenkirche ben, hoor ik dat er een bruiloft aanstaande is en dat bezoekers nog snel even een kijkje aan de binnenzijde kunnen nemen. Ik glip ook even naar binnen om weer te genieten van dit hoogstandje van de stad. Iedere keer weer verbaas ik me over de schoonheid van de kerk, terwijl ie in de jaren ’90 nog compleet in puin lag. Vanuit de toren heb je het beste uitzicht over Dresden. Ondanks dat ik de laatste jaren al regelmatig op deze plek heb gestaan, blijft het een uitzicht dat niet verveelt.

Het uitzicht vanaf de Kreuzkirche
De Frauenkirche blijft altijd toch een bezoek waard, zowel binnen als de toren

Museum ‘Die Welt der DDR’

Via de Brühlsche Terrasse, Fürstenzug en Zwinger loop ik weer naar de S-Bahn station om naar de Neustadt te gaan. Ik wil graag eens de Pfunds Molkerei bezoeken. Deze winkel wordt gezien als de mooiste melkwinkel ter wereld vanwege het bijzondere interieur. Helaas mag ik geen foto’s maken, dus neem vooral zelf eens een kijkje. Onderweg had ik het museum ‘Die Welt der DDR’ gezien, een museum die ik nog niet heb bezocht. Het blijkt een enorm museum te zijn met alledaagse spullen uit de DDR. Alles is in een setting gezet waarbij bezoekers een beter beeld kunnen krijgen over het leven in de DDR. Een museum waar je uren zou kunnen blijven dwalen. Wat mij betreft het beste DDR-Museum van Duitsland.

Per toeval ontdekte ik het museum 'Die Welt der DDR'

Omdat ik de Yenidze nog nooit heb gezien, wilde ik deze ook per se eens bezichtigen. Dit bouwwerk heeft veel weg van een moskee, maar is een oude sigarettenfabriek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ook dit bouwwerk ernstig beschadigd, maar het werd geheel gerestaureerd. Tegenwoordig is er een restaurant in gevestigd en wordt het gebruikt als kantoor.

Het lijkt een moskee, maar is het niet

Lingnerpark

Voordat ik Dresden achter me laat, maak ik nog een korte stop in het Lingnerpark. Hier bezoek ik twee kastelen die vlak naast elkaar gelegen zijn. Het Schloss Albrechtsberg, dat gebouwd werd tussen 1850 en 1854 voor Prins Albrecht von Preusen, zie ik echter alleen van de buitenzijde. Het Lingnerschloss kan ik wel bezoeken, ondanks dat er een bruiloft gaande is. Ook dit kasteel werd gebouwd voor Prins Albrecht, maar werd in 1906 overgenomen door Karl August Lingner. Hij was de oprichter van het Dresdner Chemischer Laboratorium Ligner en is onder meer de bedenker van het mondspoelwater Odol. Na zijn dood raakte het kasteel helaas is verval. Het Duitse Hygiëne Museum deed er vervolgens alles aan om het kasteel weer op te knappen.

Het Schloss Albrechtsberg in het Lingnerpark
Prachtige ornamenten bij het Lingnerschloss met uitzicht op de Elbe

Sächsische Schweiz

Nadat ik Dresden achter me heb gelaten, begint het programma van de Grand Tour Saksen. Te starten met een bezoek aan het stadje Königstein in de Sächsische Schweiz.

De burcht van Königstein

Königstein dankt zijn naam aan de voormalige burcht en latere vesting die gebouwd is op een hoge rots. De burcht werd gezien als één van de veiligste locaties van Saksen. Hertogen en vorsten kwamen hierheen wanneer er gevaar dreigde. Later deed het nog dienst als klooster, staatsgevangenis, krijgsgevangenenkamp en ziekenhuis. Deze locatie wordt gezien als één van de belangrijkste bezienswaardigheden van Saksen.

Al snel kom ik erachter dat deze voormalige vesting met 10 hectare grond enorm groot is. Ik haal een koptelefoon op om tijdens mijn wandeling door de burcht meer te weten te komen over de geschiedenis van deze locatie. Langs de vestingmuren loop ik een ronde om het enorme complex. Meerdere malen verbaas ik me ook over de geweldige uitzichten over de Sächsische Schweiz. Er zijn tentoonstellingen en evenementen die je hier kunt bezoeken, maar om alles te bewonderen heb je zeker een halve dag nodig. Die tijd heb ik helaas niet.

Langs de vestingmuren van Burg Königstein heb je geweldige uitzichten

Kuuroord Bad Schandau

’s Avonds rijd ik verder naar Bad Schandau, een klein stadje in het Elbedal. Het hele centrum van dit schilderachtige kuuroord staat op de monumentenlijst. Bekend is onder meer de Toskana-Therme, een verwijzing naar de oude kuurtraditie. Sinds 1920 is Bad Schandau een erkend kuuroord. Ik kom hier echter niet voor een kuur. De komende twee dagen zal Bad Schandau mijn startpunt zijn voor twee wandelingen die ik zal maken in de Sächsische Schweiz. Overnachten doe ik in het luxe 5-sterrenhotel Elbresidenz Bad Schandau. Dit hotel is gelegen aan de Elbe en heeft nog niet zo lang geleden nog te kampen gehad met de naweeën van hoogwater. Het hotel is enkele maanden dicht geweest om de eerste verdieping grondig te renoveren en dat zie je terug. Een prachtige locatie om hier te mogen overnachten met super vriendelijk personeel.

Kuuroord Bad Schandau
In het Elbresidenz Bad Schandau deed ik overnachten

Malerweg Etappe 7

In de Sächsische Schweiz zal ik twee wandelingen maken. Het zullen delen zijn van de Malerweg, een prachtige wandeling door het mooie gebied met een totale lengte van 112 kilometer. Dit is voor mij natuurlijk iets te veel van het goede. Gelukkig wordt de trail verdeeld in 8 etappes die je kunt wandelen in één dag. Je bereikt de startpunten met de bus, trein of de Kirnitzschtalbahn en kunt bij de eindpunten overnachten of het vervoer weer terug nemen.

Ik begin mijn wandeling bij Etappe 7. Met de ferry en de bus ga ik naar mijn startpunt in Kurort Göhrisch. Hier is het startpunt van mijn 15,4 kilometer lange wandeling. Al redelijk snel kom ik bij de Pfaffenstein uit, een tafelberg in het Elbsandsteingebirge. Een korte, flinke klim staat me te wachten om de tafelberg op te komen. Eenmaal boven heb ik een geweldig uitzicht over de omgeving. Rondom de tafelberg staan 32 alleenstaande rotsen, waarvan de Barbarine de bekendste is. De Barbarine is 42 meter hoog en is een plaatje om te zien. De weg er naartoe gaat door smalle kloven waar je soms even op tegemoetkomende mensen moet wachten. Voor het beste zicht op de Barbarine moet je overigens wat klauteren en over rotsen springen. Ik heb geen hoogtevrees, maar bij mijn sprongen was ik niet altijd even zeker van mijn zaak.

Via Quirl wandel ik richting Königstein. Een bosrijke omgeving waar je flinke blokken zandsteen kunt zien. Omdat het behoorlijk warm is, maak ik een kleine pauze in Königstein om even op adem te komen een verkoelend drankje te nuttigen. Ik ben nu bij de vesting die ik een dag eerder reeds heb bezocht. Langs de vestingmuren wandel ik om de burcht heen richting Thürmsdorf. Hier bezoek ik een klein kasteel met een prachtige tuin waar de rozen in volle bloei zijn. Het laatste stuk van de route leidt naar Weissig. Ik kom er alleen achter dat mijn bus terug naar Bad Schandau niet stopt. Daarom loop ik verder naar Rathen, aan de voet van de bekende Bastei. Hier eindigt mijn wandeling van in totaal 26,5 kilometer en neem ik de S-Bahn terug naar het hotel.

De Barberine bij de Pfaffenstein
Onderweg loop ik door dorpjes zoals Königstein en Thürmsdorf
Nog een laatste blik op Burg Königstein tijdens Etappe 7 van de Malerweg

Malerweg Etappe 5

Hoewel ik mijn benen de volgende dag voel, staat er opnieuw een deel van de Malerweg op het programma. Ditmaal loop ik Etappe 5, maar zal ik starten bij de Lichtenhainer Wasserfall. Om hier te komen maak ik gebruik van de Kirnitzschtalbahn. Dit is een regionale tramlijn in de Sächische Schweiz die sinds 1898 de toeristen in het gebied vervoert. Het is het kleinste trambedrijf van Duitsland en de enige die ook door een nationaal park loopt.

Ik stap uit bij de Lichthainer Wasserfall, maar dit is nog niet het startpunt van de Etappe 5. Dit startpunt is een stuk verder bij de Neumannmühle. Om hier te komen moet ik door een bosachtig gebied, maar kan ik ook een korte stop maken bij de Kuhstallhöhle. Vanaf deze rots heb ik alweer een geweldig uitzicht over de Sächsische Schweiz. Gedurende de wandeling volgen nog meer mooie uitzichtpunten, zoals bij het Goldsteinaussicht en de Kipphornaussicht. De wandeling is af en toe redelijk pittig omdat je behoorlijk wat steile heuvels moet beklimmen. Maar ook deze tweede wandeling is absoluut de moeite waard.

Etappe 5 eindigt in Schmilka. Dit dorpje is bijzonder omdat het in de laatste 20 jaar getransformeerd is in een ecologisch dorp. Compleet met hotels, gasthuizen, restaurant, bakkerij, bierlokaal en brouwerij. Zo kunnen bezoekers zelfs nog verantwoord genieten in de Sächsische Schweiz!

Om naar het beginpunt van Malerweg Etappe 5 te komen neem ik de Kirnitzschtalbahn
Het uitzicht vanaf de Kuhstallhöhle
Goldsteinaussicht
Kipphornaussicht
Etappe 5 eindigt in het bio dorp Schmilka

Overnachten in een Burcht

Doordat de route iets langer was dan gedacht, kom ik helaas te laat aan om het Burg Hohnstein te verkennen. Gelukkig is dat niet erg, want ik zal in deze burcht overnachten en heb ook nog de volgende ochtend tijd om op ontdekkingstocht te gaan.

Burg Hohnstein werd in de middeleeuwen gebouwd op een hoge klif van zandsteen. Jarenlang was het in bezit van de Bohemers, maar later werd het een jeugdgevangenis en een later een jeugdherberg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood het plaats aan ruim 1000 krijgsgevangenen. Na de oorlog werd de burcht weer een jeugdherberg en later een museum. Sinds 1997 kunnen mensen weer overnachten op deze bijzondere locatie en ik ben één van de gelukkigen, want ik heb nog nooit eerder in een burcht overnacht. Dit kan ik ook weer afstrepen.

Terwijl ik in de avond mijn benen wat rust geef, raast er een enorme onweerswolk over de Sächsische Schweiz. Vanaf de toren van de burcht heb ik een geweldig zicht op het onweer en kan ik prachtige foto’s maken. Niet veel later gaat het ook boven Hohnstein los en zorg ik ervoor dat ik veilig in mijn kamer ben.

Overnachten in een burcht? Het kan bij Burg Hohnstein
Burg Hohnstein werd in de middeleeuwen gebouwd op een hoge klif van zandsteen

Bautzen

Geschiedenis, dat ademt Bautzen. De stad werd voor het eerst in documenten vermeld in het jaar 1002. Het is gelegen op een granieten rotsplateau en heeft maar liefst 17 torens, al zijn er mensen die beweren dat het er nog een stuk meer zijn. Het is de belangrijkste woonplaats van de Sorben (Slavisch volk met hun eigen taal en cultuur), Bautzner Senf komt er vandaan en Bautzen is ook bekend vanwege twee gevangenissen, waarvan ik er één zal bezoeken.

Een geweldig zicht op Bauzten

Gedenkstätte Bautzen

In de voorbije jaren heb ik al voormalige Stasi gevangenissen in Berlijn en Dresden bezocht. Ook Bautzen II was tijdens de DDR een Stasi gevangenis waar de politieke gevangenen vast zaten. De geschiedenis gaat echter verder terug, want de gevangenis werd al tijdens Nazi-Duitsland en de Sovjet-bezetting gebruikt om politieke gevangenen op te sluiten. Bautzen I, ook bekend als das Gelbes Elend, is tot op de dag van vandaag nog in gebruik als gevangenis. Bautzen II werd na de val van de Muur ingericht als gedenkcentrum om de slachtoffers van beide gevangenissen te herdenken.

Samen met een gids krijg ik een rondleiding door het voormalige gevangenis. De gevangenen hier werden niet fysiek gemarteld, maar wel psychisch en dat ging behoorlijk ver. Mensen moesten hier onder erbarmelijke omstandigheden leven, hoewel Bautzen II als een stuk ‘luxer’ kon worden beschouwd als andere gevangenissen tijdens de DDR-periode. Ik mag een kijkje nemen in de cellen en isoleercellen en kom meer te weten over de mensen die hier vast hebben gezeten. Het blijft bizar hoe de DDR te werk ging tijdens die periode. Één gevangene wist zelfs voor enkele dagen te ontsnappen uit deze gevangenis op een manier zoals je alleen maar in films zou zien. Vrij recent heeft men zelfs ontdekt dat de cellen waren voorzien van afluisterapparatuur. Ben je zelf in Bautzen, neem dan zeker een kijkje in Bautzen II.

Het oude Stasi gevangenis van Bautzen maakte wederom indruk
Toch waren de cellen een stuk luxer dan andere Stasi-gevangenissen. Ze hadden zelfs een verwarming.

Stadswandeling met een gids

Met mijn gids rijd ik ook even naar Bautzen I en de Karnickelberg waar de overledene gevangenen werden begraven. Hierna sluiten we het hoofdstuk oorlog en DDR af om eerst een hapje te eten in de Bautzner Senfstube, in te checken bij mijn hotel Pension am Schloss en vervolgens de stad te verkennen.

Al snel maakt Bautzen een enorme indruk op me. Ik geniet van de historische gebouwen, de smalle straatjes, de geheime hotspots en de vele torens. Ondanks dat mijn gids 85 jaar oud is en het bloedje heet is, wandelt hij vol galop met me door de stad en ontdekken we iedere hoek van de stad, zelfs locaties waar je als normale toerist niet zomaar kunt komen. Ik beklim de Matthiasturm en wandel door de ondergrondse gangen. Mijn gids weet behoorlijk wat af van de geschiedenis van de stad en ik vraag hem daarom het hemd van zijn lijf. Gedurende de DDR-periode stond de stad zowat op instorten, maar na de val van de Muur is de stad opgeknapt. En hoe! Omdat mijn gids de gehele dag met me op pad was, breng ik hem met de auto weer terug naar huis. Maar voordat ik hem thuis afzet, wil hij me nog even naar een mooi uitzicht brengen op de Altstadt.

Vanaf de Matthiasturm heb je dit uitzicht over Bautzen
Prachtige en kleurrijke bouwwerken

Avondwandeling met Monch Eusebius

Na het avondeten bij Mönchshof Bautzen wacht ik op mijn volgende gids. Ik heb tot op dat moment geen flauw idee met wie ik mee moet. Ineens loopt er een monnik het restaurant binnen en ik heb al snel door dat ik met hem mee ga om een avondwandeling te maken. Monnik Eusebius vertelt weer op een andere manier over de geschiedenis van de stad en dat doet hij op een hele leuke manier.

Monch Eusebius vertelt 's avonds door de straten oude verhalen

Zittau

Vanuit Bautzen vervolg ik mijn route naar een andere stad met een rijke historie. Zittau is gelegen op de grens van Duitsland, Polen en Tsjechië en was ooit een Boheems handelscentrum voor textiel en weverij. Hoewel de stad een zware periode kende na de val van de Muur, toen vele mensen naar andere steden trokken, krabbelt het langzaam weer op en doet het zelfs een poging om Cultureel Hoofdstad van Europa te worden in 2025. Ik heb afgesproken met mijn contactpersoon in Zittau om de stad te verkennen.

Grand Tour Saksen - Zittau
Zittau, een stad met een rijke historie
Zittau kende een moeilijke periode, maar krabbelt langzaam weer op

Één van Duitslands drie torenwachters

Allereerst mag ik een kijkje nemen in de imposante raadszaal in het Rathaus. Een prachtige ruimte, waar Zittau met recht trots op mag zijn. Hierna bezoeken we de Johanniskirche, eveneens met een indrukwekkend interieur. Omdat de toren enkele weken geleden tijdens een storm beschadigd is, mag niemand naar boven. Voor mij wordt een uitzondering gemaakt. Eenmaal boven maak ik kennis met de torenwachter die in de toren woont. Een jonge kerel woont in de toren en is één van de drie torenwachters die Duitsland telt. Opvallend genoeg vind je alle torenwachters in Saksen. Terwijl ik van het uitzicht van de toren geniet, komt de torenwachter voor zijn dagelijkse ritueel naast ons staan. Hij blaast op zijn trompet vanaf iedere hoek van de toren. Bijzonder om dit mee te mogen maken.

De torenwachter blaast op zijn trompet vanaf de Johanniskirche

Fastentuch

De meest bijzondere bezienswaardigheid van Zittau is het Grosse Fastentuch. Dit is een enorm vasten- of hongerdoek dat in de rooms-katholieke kerken gedurende de vastentijd wordt opgehangen. Het Grosse Fastentuch stamt uit 1472 en heeft een afmeting van 8,20 meter bij 6,80 meter. Op het doek zijn 90 velden te zien met Bijbelse scènes. Tijdens de Tweede Wereldoorlog lag het doek in Oybin. Sovjet-soldaten sneden het doek in vier stukken en lieten het in de bossen achter. Na de oorlog vond een man het Fastentuch, maar pas in 1994 werd het zwaar beschadigde doek weer hersteld. Het doek is nu te bewonder is het Museum Kirche zum Heiligen Kreuz. In de Franziskanerkloster kun je ook het Kleines Zitauer Fastentuch bewonderen dat uit 1573 komt.

Een bijzondere schat van Zittau; Grosse Fastentuch

Drielandenpunt

Wat Zittau in ieder geval uniek maakt is het Drielandenpunt. Duitsland, Polen en Tsjechië komen hier samen en natuurlijk wil ik hier even een kijkje nemen. De grens tussen Duitsland en de twee andere landen wordt gecreëerd door de Neisse. Gek genoeg is er nog altijd geen brug vanuit de Duitse zijde naar de andere kant. Gelukkig ben ik met de auto en kan ik vanuit alle drie landen het perspectief even bewonderen.

Het drielandenpunt waar Duitsland, Polen en Tsjechië samen komen

Het Zittauer Gebirge

Niet ver van Zittau ligt het kleinste middelgebergte van Duitsland. Dit gebied is met name aantrekkelijk vanwege de vele zandsteenbergen, bergtoppen van vulkanische oorsprong en de prachtige dalen. Het gebied is een geliefd oord om mooie wandelingen te maken en te fietsen. De natuur is prachtig en met een beetje geluk kun je hier ook reeën, dassen, uilen en slechtvalken spotten.

Zittauer Schmalspurbahn

De herinneringen zijn vaag maar als klein kind weet ik nog dat ik ooit langs een ouderwetse stoomlocomotief stond toen we in de DDR waren. Ik kan me echter niet herinneren dat ik er ooit een ritje mee heb gemaakt. Daarom stond een ritje met een stoomlocomotief hoog op mijn lijstje. Met de Zittauer Schmalspurbahn kwam deze wens in vervulling. Vanuit het station van Zittau maakte ik een rit naar het Zittauer Gebirge met het eindstation Oybin.

Met de Zittauer Schmalspurbahn rijdt ik naar Oybin

Burcht- en kloosterruïne van Oybin

Bovenop de bekendste berg van het Zittauer Gebirge staat de voormalige burcht en klooster dat door keizer Karel IV werd gebouwd. Het was een belangrijke vesting die onneembaar leek te zijn. De kerk werd echter vernietigd door een blikseminslag en door de Reformatie raakte ook de rest van het complex in verval. Langzaam maar zeker nam de natuur het complex over en dit inspireerde schilders zoals Caspar David Friedrich, Carl Gustav en vele anderen. Zij hebben ervoor gezorgd dat deze locatie weer een belangrijke trekpleister is.

De ruïnes van de voormalige kerk op Berg Oybin

Zodra je de berg oploopt kom je ook langs een prachtige bergkerk. Ik werd al op de Schmalspurbahn aangesproken dat ik dit kerkje zeker een bezoek moest brengen. Eenmaal binnen zag ik waarom deze kerk zo bijzonder is. Het gehele interieur is van hout en is voorzien van mooi schilderwerk.

De binnenzijde van de Bergkirche

Wandelen door het Zittauer Gebirge

Vanuit Oybin start ik aan een wandeling. Net zoals in de Sächsische Schweiz heb ik echter moeite om het startpunt van de route te vinden. Uiteindelijk blijkt dat ik ook totaal de verkeerde kant uit loop. Zonder internet ben ik toch een beetje verloren kennelijk. Gelukkig maakt het niet uit waar ik precies naartoe loop, want in de omgeving zijn volop mooie uitzichtpunten en mooie zandsteenbergen te vinden. Zo beklim ik onder meer de Robertfelsen en bezoek ik de Töpfer en de Brütende Henne.

In het Zittauer Gebirge maak ik een prachtige wandeling door natuur
De Töpfen

Overnachten in een klooster

Uniek overnachten. Eerder deze reis had ik al mogen slapen in een burcht. Na mijn bezoek aan het Zittauer Gebirge mag ik er weer een unieke locatie aan toevoegen, want die avond slaap ik in het Klooster St. Marienthal. Het klooster is direct gelegen aan de Poolse grens en wordt tot op de dag bewoond door de nonnen van de Cisterciënzer orde volgens de heerschappij van St. Benedictus: Ora et labora (bidden en werken). St. Marienthal is de oudste vrouwenklooster van Duitsland.

Het kloostercomplex heeft een abdij, kerk, provoost en een kapel. Verder is er nog een eigen bakkerij, houtzagerij en bezit het klooster een wijngaard. ‘s Avonds, wanneer de zon onder gaat, heb ik vanaf deze wijngaard een geweldig zicht op het klooster.

Ik mocht overnachten in het vrouwenklooster St. Marienthal

Görlitz

De vierde stad die ik tijdens mijn trip bezoek is Görlitz. In het verleden lag de stad op een kruispunt van handelswegen waardoor typische koopmanshuizen met imposante binnenplaatsen ontstonden. Deze prachtige woningen bleven gespaard tijdens de Tweede Wereldoorlog maar werden flink verwaarloosd tijdens de DDR-periode. Er waren zelfs plannen om de gehele stad met de grond gelijk te maken. Gelukkig viel de Muur waardoor de huizen werden hersteld. De prachtige stad bleef bewaard. In totaal telt Görlitz maar liefst 4000 monumenten, in bouwstijlen variërend van Renaissance tot Art Nouveau.

Görlitz is wederom een prachtige stad met historische gebouwen
Ook Görlitz is weer prachtig opgeknapt na de val van de Muur

Görlitz ontdekken met een Nederlandse gids

In Görlitz maak ik een stadswandeling met Pedro Snoeijer, een geboren Nederlander die al meer dan 10 jaar in Görlitz woont. Samen met hem ga ik op zoek naar de belangrijkste hotspots van de stad. Maar Pedro neemt me ook mee naar plekken waar de normale toerist niet kan komen of waar je niet zomaar binnenloopt. Zo mag ik bijvoorbeeld ook een kijkje nemen in de imposante hallenhuizen waar Görlitz bekend om staat. Omdat de meest bewoond worden nog mensen of er hotels in gevestigd zijn, kun je deze ruimtes niet zomaar bekijken. Wil je toch één van deze huizen bewonderen, neem dan een kijkje in de Kaufmannspaläste aan de Via Regia. Dit huis is opengesteld en is nog in de staat zoals het in de DDR werd achtergelaten.

Ik bekijk verder de Peterskirche, Dreifaltigkeitskirche, het Barockhaus met de oude bibliotheek, beklim de bijzondere stadhuistoren en de Nikolaifriedhof waar oeroude graven te zien zijn, waaronder van Jacob Böhme. Vanaf de Altstadtbrücke wandel ik zomaar Polen in. Iets wat zo’n 30 jaar geleden nog ondenkbaar leek.

Kaufmannspaläste en Barockhaus zijn musea die je zeker even moet bezoeken

Görliwood

Görlitz is een prachtige stad en dat trekt niet alleen maar toeristen. Het mooie stadsbeeld trekt namelijk ook de aandacht van veel filmmakers. Görlitz is zelfs al regelmatig het decor geweest voor een Hollywood films. Hieraan dankt de stad ook zijn liefkozende bijnaam Görliwood. Je kunt zelfs een complete tour wandelen met een gids langs de meest bekende filmlocaties van de stad. Zeker weten dat je vervolgens de films nog eens wil (terug)kijken.

Veel plekken van de stad zijn ooit het decor geweest van Hollywood films

Kaufhaus Görlitz

Ken je bijvoorbeeld de film ‘The Grand Budapest Hotel’? Deze film werd niet, zoals je zou denken, in Boedapest opgenomen. De filmlocatie was het Kaufhaus in Görlitz. Het pand wordt gezien als één van de best bewaarde warenhuizen van het begin van de 20e eeuw. De bouw begon in 1912 in een Art Nouveau stijl en deze stijl heeft het pand na al die jaren weten te behouden. In 2009 kwam het pand leeg te staan en werd daarna slachtoffer van vandalisme. Gelukkig kreeg het pand in 2013 weer een nieuwe eigenaar, maar omdat het pand moet voldoen aan de allernieuwste eisen, is er nog veel werk aan de winkel. Een openingsdatum kan derhalve niet worden gegeven,

Ik mocht het volledige pand bezoeken en was diep onder de indruk van de staat van het interieur. Met name de rijk versierde glazen koepel is prachtig om te zien. Verder zijn er ondersteunende kolommen met schitterende ornamenten, rijk versierde kroonluchters en prachtige glas-in-lood-ramen. Ik snap heel goed dat de Amerikaanse regisseur Wes Anderson voor ‘The Grand Budapest Hotel’ dit een geschikte locatie vond. Hier had ik zelf ook uren kunnen blijven kijken en fotograferen.

Één van de mooiste bouwwerken van Görlitz

Het Lausitzer Neisseland

Görlitz is gelegen in het Lausitzer Neisseland. Dit gebied wordt gezien als één van de jongste vakantieregio’s in Oberlausitz en is daarom nog voor veel mensen een goed bewaard geheim. De regio heeft behoudens de stad Görlitz meer te bieden.

Ritje met de Waldeisenbahn Muskau

Op mijn lijstje stond eigenlijk een bezoek aan de beroemde Rakotzbrücke in Kromlau. Deze brug is extreem populair bij fotografen en is een regelrechte hit geworden op social media. Vanwege de weerspiegeling van het water lijkt het alsof de brug een perfecte cirkel vormt. Helaas wordt de brug tijdens mijn bezoek gerenoveerd en kan ik er niet komen. Jammer, maar toch ga ik naar Kromlau tijdens een ritje met de Waldeisenbahn. Het spoor werd aangelegd om de verschillende industrieën aan te sluiten op het spoorwegnet. Tegenwoordig wordt het spoor gebruikt om een nostalgisch ritje te maken van park naar park. En als je geluk hebt worden tussen de maanden april en oktober de historische stoomlocomotieven gebruikt.

Een ritje met de Waldeisenbahn Muskau naar Kromlau

Fürst-Pückler Park, Werelderfgoed

Het Fürst-Pückler-Park Bad Muskau is de enige locatie van Saksen dat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. Tot aan 2009 stond ook het Elbedal van Dresden nog op deze lijst, maar na de bouw van een nieuwe brug werd deze nominatie geschrapt. Samen met een gids zal ik dit park gaan verkennen.

Met een oppervlakte van 830 hectare is het Fürst-Pückler-Park enorm en loopt het over Duits-Pools grondgebied. Het park werd tussen 1815 en 1844 aangelegd door Hermann von Pückler-Muskau die na een reis door Engeland onder de indruk was geraakt door de Engelse landschapsstijl. Zonder enige ervaring wilde hij ook een enorm park creëren waar andere mensen van zouden kunnen genieten. Wegens geldnood kon hij zijn droom nooit volledig afmaken. Onder meer de Nederlandse Prins Willem Frederik van Oranje-Nassau voltooide het project. Door de verhalen van mijn gids krijg ik een beter idee hoe alles is opgebouwd in het park, want overal zit een bepaalde gedachte achter. Hermann von Pückler-Muskau zou trots zijn als hij het park nog zou hebben kunnen zien. Het hart van het park is het prachtige Neues Schloss.

Per fiets verken ik samen met mijn gids het Fürst-Pückler-Park
Het Neues Schloss is de trekpleister van het park

Kulturinsel Einsiedel

Een ongewoon en misschien wel krankzinnig themapark. Dit valt te lezen op de website van Turisede, de magische wereld van Kulturinsel Einsiedel. Mythes en legendes zouden hier hier tot leven komen en ik zou in het park sporen van bijna de Slavische bevolking kunnen ontdekken. Dit maakt me nieuwsgierig om een kijkje te nemen. Het themapark is gelegen midden in de natuur en zodra ik mijn auto parkeer zie ik het ongewone al direct. Auto’s die in bomen hangen en allerlei vreemde boomhutten en soort kunstwerken van hout.

Het park bestaat uit een labyrint van ondergrondse gangen, boomkroonpaden, een magisch kasteel en er leven ‘huisdieren’ van over de gehele wereld. Jong en oud kunnen hier klimmen, kruipen, verkennen, uitproberen en genieten. Ik zie onder meer heksen en koningen wandelen, maar ook bezoekers die in het park overnachten. In dit park is namelijk Duitslands eerste boomhotel te vinden. Tevens kunnen gasten overnachten in één van de 40 boomhutten. Wat mij betreft een bijzondere locatie en een leuke plek om met de kinderen te ontdekken.

Kulturinsel Einsiedel, een ongewoon themapark

Lange rit naar huis

Mijn reis door Saksen zit er bijna op. Voordat ik de lange rit naar huis maak, bezoek ik echter nog één locatie op aanraden van mijn stadsgids in Bautzen.

Lausitzer Findlingspark Nochten

In Boxberg breng ik een kort bezoek aan het Lausitzer Findlingspark Nochten. Op 20 hectare grond is een park aangelegd met 7000 Scandinavische zwerfstenen en meer dan 100.000 heide-planten, heesters en struiken. De stenen en de planten zorgen gedurende het gehele jaar voor een zee aan kleuren. Ieder seizoen ziet het park er anders uit.

In de maanden mei en eind augustus en begin september schijnt het park op zijn allermooist te zijn. De folders die ik meenemen geven een prachtig beeld. Ik kan me voorstellen dat het gedurende deze periode hartstikke mooi moet zijn om hier te wandelen. Jammer genoeg zijn de meeste planten inmiddels weer uitgebloeid.

Kleurrijke omgeving bij Findlingspark Nochten

Einde van een mooie reis

Na het bezoek aan het Findlingspark Nochten is het voor mij tijd om de reis af te sluiten. Mij wacht een rit van 750 kilometer naar huis. Deze reis heeft me laten zien dat Saksen ongelooflijk veel te bieden heeft. Ik ben alleen in het oosten van Saksen geweest en heb bepaalde dagen als een sneltrein door de steden en gebieden geraasd. En dan te bedenken dat er nog veel meer te ontdekken valt!

De deelstaat Saksen heeft alle ingrediënten in huis om een mooie en afwisselende vakantie te vieren. Je kunt er wandelen in een prachtige natuur, relaxte en nostalgische ritjes maken met de stoomlocomotief, prachtige steden bezoeken, relaxen in een kuuroord en interessante musea bezoeken. Ontspannen of actief, in alle jaargetijden is er iets te doen. Daarnaast kun je gemakkelijk de landsgrenzen over om ook Polen of Tsjechië te ontdekken. Kortom, Saksen heeft ontzettend veel te bieden. Wanneer ga jij deze prachtige deelstaat een bezoek brengen?

Danny van der Meijden
Danny van der Meijden

Ik ben niet op zoek naar de toeristische hotspots die iedereen kent. Liever ga ik op zoek naar de hidden gems. Bestemmingen waar vrijwel niemand van heeft gehoord of waar weinig mensen naartoe gaan. Ik neem graag de tijd om een stad of regio goed te ontdekken en duik graag even de natuur in.

Ooit begonnen met het bouwen van een website waar ik schreef over mijn reizen. Zo is Reizen & Reistips ontstaan. In 2024 de ultieme beloning voor mijn werk gekregen met de Golden Pen Award!

Het onderhouden van Reizen & Reistips kost tijd en geld. Vinden jullie mijn verhalen leuk en willen blijven genieten van mijn reisavonturen? Dan kunnen jullie mij steunen door op deze site tours of accommodaties te boeken. Ook kunnen jullie mij een kleine gift sturen via Buy me a Coffee (of een biertje). Alvast bedankt!