Wandelen in Duitsland: Oberlausitzer Bergweg

De deelstaat Saksen ligt in het oosten van Saksen. Het oosten van deze deelstaat staat weer bekend als de regio Oberlausitz. Deze regio is gelegen tegen de grens met Polen en Tsjechië en verschilt heel erg met de rest van Saksen. In sommige delen van de Oberlausitz wordt Sorbisch gesproken. Dit is een erkende Slavische taal in Duitsland. De Sorben woonden al in de regio voordat de Duitsers er waren. Ze hebben hun eigen taal en cultuur en dat is goed terug te zien in Bautzen. Deze stad heet in het Sorbisch ‘Budyšin’ en is de hoofdstad van de Sorben. De Sorben werden lange tijd onderdrukt en gediscrimineerd. Dieptepunt was de Tweede Wereldoorlog, toen de cultuur van de Sorben werd ingedampt. Tijdens de DDR-periode werd er begonnen aan de wederopbouw van de cultuur, al is men bang dat de Sorbische cultuur ooit zal verdwijnen. Bautzen is een prachtige stad in Oberlausitz. Andere prachtige steden zijn Görlitz, Zittau en Kamenz. Ook qua natuur heeft Oberlausitz veel te bieden. In het noorden ligt een mooi merengebied dat ontstaan is door de mijnbouw. Bij de Poolse grens vind je de landschapstuinen van het Fürst Pückler Park en bij de Tsjechische grens ligt het Zittauer Gebirge. Een bosrijk middelgebergte met een grillige natuur. Dwars door het Zittauer Gebirge loopt de Oberlausitzer Bergweg.

Wie de natuur van de Oberlausitz wil ontdekken, kan de wandelschoenen alvast aantrekken. De Oberlausitzer Bergweg is een prachtige wandelroute door het Zittauer Gebirge en het Oberlausitzer Bergland. Deze route loopt van Neukirch tot aan de middeleeuwse stad Zittau. In totaal is de Oberlausitzer Bergweg 118 kilometer lang en deze wordt onderverdeeld in 6 etappes. De etappes zijn tussen de 14 en 25 kilometer lang. Er zitten enkele pittige etappes tussen, maar over het algemeen is de volledige route goed te doen. De Oberlausitzer Bergweg is een deel van de LAW Zittau – Wernigerode in de Harz en is te volgen aan de hand van de blauw-witte markeringen. Onderweg kun je stempels verzamelen zodat je aan het einde van de wandeling een badge in ontvangst kunt nemen. De stempelpunten bevinden zich op de mooiste locaties van de Oberlausitz.

Etappe 1 – Neukirch – Sohland

De Oberlausitzer Bergweg start in Neukirch. Deze plaats is het centrum van de Oberlausitzer aardewerkfabrieken. Indien je voldoende tijd hebt, kun je de pottenbakkerijen bezoeken. Vanuit Neukirch gaat het direct naar de hoogste berg van de Oberlausitz. Boven op de 587 meter hoge Valtenberg kun je vanaf een uitkijktoren genieten van een mooi uitzicht. Je daalt al langs oude granietgroeven en wandelt langs de Tsjechische grens naar het dorp Sohland.
Afstand: 23 kilometer
Duur: 7 uur
Moeilijkheidsgraad: Moeilijk

Etappe 2 – Sohland – Schönbach

Vanuit Sohland wandel je gedeeltelijk langs de rivier de Spree. Je passeert de Himmelbrücke en bereikt het Sohlander-stuwmeer. Voor een mooi uitzicht kun je de Kälbersteine beklimmen. Ook de uitkijktoren in Bieleboh biedt een panoramisch uitzicht over de regio. De derde Etappe eindigt in Schönbach.
Afstand: 16 kilometer
Duur: 4,5 uur
Moeilijkheidsgraad: Makkelijk

Etappe 3 – Schönbau – Eibau

Op de derde Etappe zul je niet ver van Neusalza-Spremberg het oudste vakwerkhuis van de Oberlausitz zien. Het ‘Reiterhaus’ is tegenwoordig een museum over de geschiedenis van de regio. Je wandelt door de bosrijke omgeving van de Kuhberg. Iets verder wandel je langs Kottmarsdorf, waar een standerdmolen uit het jaar 1843 staat. Je wandelt nu naar de Kottmar, een uitgedoofde vulkaan. Op de top is de bron van de Spree. De derde etappe eindigt in Eibau.
Afstand: 23,5 kilometer
Duur: 7,5 uur
Moeilijkheidsgraad: Moeilijk

Etappe 4 – Eibau – Waltersdorf

Eibau was in de 19e eeuw een belangrijk dorp voor de weverij. Het nabijgelegen Oderwitz staat weer bekend om zijn molens. Als je goed kijkt zul je onderweg de molens zien. Vanuit Leutersdorf bereik je de Großer Stein die bekend staat als de ‘Goethekopf’. De rots heeft namelijk de contouren van het hoofd van Goethe. Het hoofd haal ik er eerlijk gezegd niet uit, maar je hebt wel een mooi uitzicht vanaf de rots. In Großschönau staan enkele prachtige vakwerkhuizen. Dit dorp was vroeger een belangrijk centrum voor de damastweverij. Er is in het dorp een museum opgericht waar je meer te weten kunt komen over deze weeftechniek. Hierna begin je aan de beklimming van de Weberberg en Lausche, een pittige klim. Het laatste deel wandel je op de Duits-Tsjechische grens naar Waltersdorf.
Afstand: 25 kilometer
Duur: 8 uur
Moeilijkheidsgraad: Moeilijk

Etappe 5 – Waltersdorf – Kurort Oybin

De vijfde etappe gaat verder door de bosrijke omgeving en langs de Duits-Tsjechische grens. Je passeert de prachtige Nonnenfelsen, de Zigeunerstufen en de Jonsdorfer Felsenstadt. Hier lijkt het alsof je in de Sächsische Schweiz bent. Na Jonsdorf wandel je over de ‘Alte Leipaer Straße’, een oude handelsroute. In het Hochwald heb je bij het Aussicht Ludwigshöhe een mooi uitzicht op de burcht- en kloosterruïne van Oybin. Dit dorp is tevens het eindpunt van deze etappe.
Afstand: 14 kilometer
Duur: 4,5 uur
Moeilijkheidsgraad: Makkelijk

Etappe 6 – Kurort Oybin – Zittau

De laatste etappe is voornamelijk vlak en een goede afsluiter. Vanuit Kurort Oybin wandel je naar Lückendorf en de Scharfenstein. Als je van een mooi uitzicht wil genieten kun je de Scharfenstein beklimmen. Terug in Kurort Oybin wandel je langs het station van de Schmalspuhrbahn en de Teufelsmühle, die aan de mijnbouw in de 17e eeuw herinnert. Via Echgraben en Hartau bereik je het drielandenpunt waar Duitsland, Polen en Tsjechië samenkomen. Vanuit hier is het nog enkele kilometers naar Zittau. Je wandelt nog een deel langs het historische centrum en zodra je het station bereikt, ben je bij het eindpunt van de Oberlausitzer Bergweg.
Afstand: 16 kilometer
Duur: 4,5 uur
Moeilijkheidsgraad: Makkelijk

Ik heb niet de gehele route van de Oberlausitzer Bergweg gewandeld. Mijn startpunt was in Walddorf, redelijk aan het einde van de 3e Etappe. Wat de hoogtepunten zijn van de eerste kilometers kan ik derhalve niet zeggen. Hoogtepunten van Etappe 4 zijn de Großer Stein en de uitzichttoren op de Lausche in Waltersdorf. Wanneer je dit uitzichtpunt wil bereiken, moet je een deel van de route afwijken. Vanwege het slechte weer hebben we deze echter overgeslagen. Een aantal jaar eerder wandelde ik vanuit Tsjechië al eens naar de Nonnenfelsen en de Lausche. Ook destijds had ik pech met het slechte weer. Wie weet heb jij meer geluk en kun je wel genieten van het mooie uitzicht?

De 5e Etappe is mijn favoriet. Je wandelt onder meer naar de Nonnenfelsen, Zigeunerstuben en Jonsdorfer Felsenstadt. Hier kun je genieten van het grillige landschap en de fraaie uitzichten. Met name de Nonnenfelsen zijn een echt hoogtepunt van deze etappe. Etappe 5 eindigt in Kurort Oybin. Vergeet hier niet om de Bergkirche te bewonderen. Deze prachtige kerk heeft een schitterend interieur die je met eigen ogen moet bewonderen. Bovenop de heuvel staat ook de burcht- en kloosterruïne van Oybin. Het is absoluut de moeite waard om deze te bewonderen.

Tijdens de 6e Etappe heb je ook nog enkele uitstapjes die de moeite waard zijn. Geniet bijvoorbeeld van het uitzicht vanaf de Scharfenstein. Bij de Teufelsmühle kun je de bergen op om de bizarre rotsformaties van de Töpfer te bekijken. Sommige rotsen hebben de vormen van dieren en daarom wordt dit deel ook wel de ‘Steinzoo’ genoemd. Uiteraard eindigt de Oberlausitzer Bergweg in Zittau. Een stad die absoluut de moeite waard is om te bezoeken. Lees hier al mijn tips voor Zittau.

Je kunt de Oberlausitzer Bergweg het gehele jaar wandelen. De mooiste periode is echter wanneer het landschap groen kleurt. Toen we de Malerweg in de maand april wandelden, was de omgeving nog relatief kaal. Voor de foto’s ziet dat er iets somberder uit. Voordeel is natuurlijk dat het een stuk minder druk is. Nu wordt de Oberlausitzer Bergweg niet platgelopen door mensen. Tijdens onze drie wandeldagen zijn we nauwelijks andere wandelaars tegengekomen. Het weer speelde hierin natuurlijk ook een rol, want we hebben drie dagen flinke regen gehad. Dankzij de regen kleurde het landschap in ieder geval mooi groen en de laaghangende wolken gaven bij verschillende uitzichtpunten een mysterieus sfeertje. Ook de herfstperiode zal waarschijnlijk een mooie periode zijn om deze wandelroute te lopen.

Er zijn voldoende mogelijkheden om op de route, of nabij de route te overnachten. Je kunt overnachten bij pensions, herbergen of hotels. Een aantal accommodaties zijn aangesloten bij het ‘Oberlausitzer Wanderhotel’. Bij deze accommodaties ervaar je de gastvrijheid van de lokale bevolking. Ze verzorgen niet alleen een goed ontbijt, je kunt ook een lunchpakket meekrijgen, de bagage wordt naar de volgende accommodatie gebracht, je kunt worden opgehaald en de mensen geven je advies en tips.

In Walddorf hebben we overnacht bij Pension Grandel. Hier hebben we direct ervaren hoe vriendelijk en behulpzaam de mensen zijn. Mevrouw Grandel heeft ons zeer goed geholpen met het vervoer. Aangezien we met eigen auto naar Oberlausitz zijn gereden, kon ik de auto bij ons laatste hotel in Zittau parkeren en mevrouw Grandel haalde ons hier op zodat we ons geen zorgen meer hoefden te maken over het transport. Ook regelde zij voor ons het avondeten bij ‘Faktorenhof’. ‘s Ochtends kregen we een uitgebreid ontbijt met verse, lokale producten en konden we ons lunchpakket samenstellen. In Waltersdorf hebben we overnacht bij Hotel Sonnebergbaude. ‘s Avonds konden we hier dineren en ook hier kregen we een lunchpakket mee voor de volgende wandeldag. In Kurort Oybin sliepen we bij Naturparkhotel Haus Hubertus, waar we ook konden dineren en een lunchpakket meekregen. We eindigden in Zittau bij Hotel Dresdner Hof. Een zeer modern hotel met eigen restaurant en een perfecte ligging aan de rand van het centrum.

Disclaimer: Mijn wandeling is tot stand gekomen in samenwerking met Saksen Toerisme en Naturpark Zittauer Gebirge. Alles wat je in dit artikel leest is mijn persoonlijke mening/ervaring.