Urbex: Krankzinnigenkerkhof

De begraafplaats is onderdeel van een psychiatrisch ziekenhuis dat op een kleine afstand gelegen is. Vroeger stond op de plek van het ziekenhuis een burcht die in 1350 werd opgetrokken. In 1507 was de burcht in verval en werd er een waterkasteel gebouwd. De Fransen eisten het gebouw in 1792 op en maakten er een militair hospitaal van. De Fransen maakten echter maar drie jaar gebruik van het hospitaal, waarna een groot deel van het bouwwerk werd afgebroken. Vanaf 1809 deden de gebouwen dienst als een toevluchtsoord voor bedelaars, landlopers, criminelen en ‘gekken’. Het gesticht verwierf een stuk grond in de bossen om aan de noden te kunnen voorzien. Met deze hoeve konden arme gezinnen verder worden geholpen.

Het bedelaarsgesticht bestond tot 1891. Daarna was werd het gebouw gebruikt als heropvoedingsgesticht voor jongens die in aanraking waren gekomen met de justitie en later als psychiatrische instelling voor mannen. De hoeve zorgde nog altijd voor voedsel en er werd ook een begraafplaats ingericht. Patiënten verbleven vaak voor lange periodes, meestal hun hele leven, in het gesticht waardoor de banden met familie vaak volledig verbroken waren. De instelling zorgde daarom voor de begravingen van de overleden patiënten. Tussen 1921 en 1981 werden 1750 mannelijke patiënten op deze plek begraven. Vaak zonder familie, zonder enige emotie.

In 1988 verhuisden de laatste bewoners van het gesticht naar een nieuw onderkomen. Het oude pand kwam leeg te staan. Een nieuwe eigenaar liet het oude kasteel grondig restaureren en wilde er een bioscoop van maken. Zo ver kwam het niet. Tegenwoordig worden er tentoonstellingen en presentaties gegeven. En de begraafplaats? Die werd overgedragen aan Agentschap voor Natuur en Bos. Er werd besloten om het kerkhof te laten bestaan en het te laten verstillen met de natuur. De natuur heeft de vrije hand gekregen.

Het kerkhof ligt redelijk verdekt in een naaldbos, maar ligt niet ver van een drukke weg. Wie goed kijkt ziet het kerkhof al vanuit de auto en je kunt bij het voormalige gesticht parkeren. Je zou denken dat je een kerkhof altijd kunt bezoeken? Dat is bij dit kerkhof echter anders, hoewel het met Allerheiligen, Allerzielen, Pasen en Kerstmis wel geopend is. Tijdens ons bezoek hadden we echter geluk dat het hek gewoon open stond en we zonder al te veel moeite naar binnen konden.

Zo staan we bij de entree met aan weeszijden de oude stenen kruizen. Op vrijwel alle kruizen staan de namen van de overleden personen. Bij de oudere graven is het soms lastig te zien wie hier ligt en wanneer de persoon overleden is. Mos groeit op de stenen kruizen die ook tussen het hoge gras staan. Bij sommige kruizen zien we nog een knuffel of een bloemstukje liggen. Wat met name opvalt is de leeftijd van sommige patiënten uit de jaren ’50. Ze zijn ontzettend snel gestorven…

Ondanks het triest randje van deze plek zien we ook de mooie kant, want je kunt hier prachtige foto’s maken. We kunnen direct voorstellen hoe spooky deze plek moet zijn tijdens mistige, grauwe dagen. Bij ons schijnt het zonnetje en hebben we een strakblauwe hemel. Deze weersomstandigheden maken het wat minder griezelig. Toch hebben we een klein uur kunnen besteden op het kerkhof om deze foto’s te kunnen maken.